”දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු යුරෝපයේ එළැඹුණු අඳුරුතම හෝරාව මෙයයි” යැයි යුරෝපා කොමිසමේ උප සභාපතිවරයෙකු සහ විදේශ ප්රතිපත්තිය පිළිබඳ ප්රධානියෙකු වන ජෝසප් බොරෙල් පැවසීය.මේ අනුව වසර 80කට පසු යුරෝපයේ ආරක්ෂාවට ඇති වූ විශාලතම තර්ජනය බවට රුසියානු-යුක්රේන යුද්ධය පත් වේ.
රුසියාවට දරුණු සම්බාධක
යුරෝපා කොමිසමේ සභාපතිනි උර්සුලා වොන් ඩර් ලෙයන් පවසන්නේ “the harshest packet of sanctions that has ever been implemented” හෙවත් ”එදා මෙදාතුර ක්රියාවට නංවා තිබෙන දැඩිම සම්බාධක කට්ටලය” රුසියාවට එරෙහිව පනවන බවයි.
අද දිනයේ මෙම ”දැවැන්ත සහ ක්රමෝපායික” සම්බාධක කට්ටලය යුරෝපා කොමිසම වෙත ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිත ය.
නේටෝ සංවිධානය සීරුවෙන්
මේ වන විට නේටෝවේ සාමාජික රටවල් අතරින් පෝලන්තය, එස්තෝනියාව, ලැට්වියාව සහ ලිතුවේනියාව යන රටවල්, 4 වන වගන්තියේ සරණ පැතීමට තීරණය කර තිබේ.
නේටෝ සම්මුතියේ 4 වන වගන්තිය ප්රකාරව නේටෝ සාමාජික රටවල් 30 ට මෙවැනි තත්වයකදී සාමූහික ක්රියාමාර්ගයකට එළඹීමට පුළුවන.
According to the NATO website, consultation under Article 4 can lead to collective action among the 30 member states.
මේ අතර, නේටෝ සංවිධානය 5 වන වගන්තිය බලාත්මක වන බව ප්රකාශයට පත් කළහොත්, එය පුටින්ගේ අවසානය ද වීමට ඉඩ තිබේ.
එයට හේතුව, 5 වන වගන්තිය බලාත්මක කිරීමෙන් සිදුවන්නේ, සාමාජික රාජ්යයකට විරුද්ධව එල්ල වන ප්රහාරයක්, සමස්ත නේටෝ සන්ධානයට එල්ල වූ ප්රහාරයක් ලෙස ප්රකාශයට පත් කිරීමයි.
යුක්රේනය නේටෝ හි පූර්ණ සාමාජිකයෙකු නොවුණද, 2020 වසරේ දී යුක්රේනය නේටෝ සාමාජිකත්වයට යම් ආකාරයක බලපෑම් කළ හැකි ” interoperability” හෙවත් ”අන්තර්ක්රියාකාරී’ සාමාජිකයෙකු වීමට අවස්ථාව ලැබුවේය.