රෂිකා හෙන්නායක අප්‍රේල් 09 කොළඹ LNW :
වසර 14ක, සම්මානලාභී ගෝලීය, සහයෝගී එම්බ්‍රොයිඩර් ව්‍යාපෘතියක් අවසානයේ නිමවූ අපූරු ඇඳුමක් ගැනයි මේ විස්තරය.. මේ ඇඳුමෙ අදහස එහෙම නැත්තම් සංකල්පනය බ්‍රිතාන්‍ය කලාකරු කිර්ස්ටි මැක්ලියෝඩ් ගෙ. සාමාන්‍යයෙන් ඇඳුමකින් අපි බලාපොරොත්තු වෙන්නෙ ශරීරය ආවරණය කරගෙන ලස්සන වෙන එක උනාට මේ ලෝක ප්‍රසිද්ධ Red Dress එකේ අරමුණ ලොව පුරා සිටින පුද්ගලයින්ට, විශේෂයෙන් කාන්තාවන්ට සහ ප්‍රජාවන්ට, බොහෝ දෙනෙකුට අවදානමට ලක්විය හැකි සහ/හෝ දරිද්‍රතාවයෙන් ජීවත් වන අයට, එම්බ්‍රොයිඩර් හරහා එයාලගෙ කතාව කියන්න කලාත්මක වේදිකාවක් සපයන එකයි,
2009 ඉඳලා 2023 දක්වා නිර්මාණය වුන මේ ඇඳුම වසර 14ක් පුරා ක්‍රියාත්මක වූ අතර, 51ක් රටවලින් එම්බ්‍රොයිඩර් ශිල්පීන් 380කගෙ එකතුවෙන් තමයි නිර්මාණය වුණේ.
ව්‍යාපෘතියට දායක වුණ රටවල් සහ පිරිස්
මෙම ඇඳුම් එම්බ්‍රොයිඩර් ශිල්පීන් අතර පලස්තීනය, සිරියාව සහ යුක්රේනය යන රටවලින් පැමිණි සරණාගතයින්, ඉරානය, ඉරාකය, චීනය, නයිජීරියාව සහ නැමීබියාව යන රටවලින් එක්සත් රාජධානියේ සරණාගතභාවය පතා පැමිණි කාන්තාවන්, කොසෝවෝ, බොස්නියාව සහ හර්සගොවිනා, රුවන්ඩාව සහ කොංගෝ ප්‍රාන්ත යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත් කාන්තාවන්, දකුණු අප්‍රිකාව, මෙක්සිකෝව , ඊජිප්තුව , කෙන්යාව, ජපානය, තුර්කිය, ජැමෙයිකාව, ස්වීඩනය, පේරු, චෙක්ජනරජය, ඩුබායි, ඇෆ්ගනිස්ථානය, ඕස්ට්‍රේලියාව, ආර්ජන්ටිනාව, ජර්මනිය, ස්විට්සර්ලන්තය, කැනඩාව, ටොබැගෝ, වියට්නාමය, එස්තෝනියාව, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය, රුසියාව, පකිස්ථානය, වේල්සය, කොලොම්බියාව සහ එංගලන්තය යන රටවල පුද්ගලයින්, මොන්ටිනිග්‍රෝ, බ්‍රසීලය, මෝල්ටාව, සිංගප්පූරුව, එරිත්‍රියාව, නෝර්වේ, පෝලන්තය, ෆින්ලන්තය, අයර්ලන්තය, රුමේනියාව සහ හොංකොං යන රටවල සිසුන් මෙන්ම ඉන්දියාවේ සහ සෞදි අරාබියේ එම්බ්‍රොයිඩර් චිත්‍රාගාරවල ශිල්පීන් ද ඇතුළත් විය..
2002 දී දකුණු ඉන්දියාවේ සංචාරය කරන අතරතුර කිර්ස්ටි විසින් එකතු කරන ලද ලම්බානි එම්බ්‍රොයිඩර් කෑලි ද මෙම ඇඳුමේ තිබෙන බව පැවසේ.
ව්‍යාපෘතියේ අරමුණ
මෙම ව්‍යාපෘතියේ මුල් අදහස එම්බ්‍රොයිඩර් හරහා අනන්‍යතාවය පිළිබඳ සංවාදයක් ඇති කිරීම වුණත් වසර 14කට පස්සෙ, මෙය ව්‍යාපාරික ලාභයක් නොලබන ගෝලීය කලා සහයෝගී ව්‍යාපෘතියක් බවට පත්වීමයි. ආර්ථික අපහසුතා සහිත කාන්තාවන්ට ජීවිකාවක් උපයා ගැනීමට සහ පුහුණු ලබා ගැනීමට අවස්ථාව ලැබෙනවා. ප්‍රජාවන්ගේ ඉතිහාසය, පාරම්පරික රටා, ජාතික උරුමය එම්බ්‍රොයිඩර් හරහා ප්‍රකාශ කරන්න පුලුවන් වෙනවා. ඒ වගේම යුද ප්‍රදේශවල, ගැටළු සහගත සමාජයන්හි ජීවත්වන කාන්තාවන්ට තමන්ගේ කතා මැහුම් මගින් ලෝකයට හෙළි කිරීමට අවස්ථාවක් ලැබෙනවා. සමහර ශිල්පීන් එම්බ්‍රොයිඩර් ආධාරයෙන් තම ජීවිත නැවත ගොඩනඟා ගනිමින්, ඔවුන්ගේ කුසලතා භාවිතා කරමින් හෝ එම්බ්‍රොයිඩර් පුහුණුව ලබා ගනිමින් තමන්ට සහ ඔවුන්ගේ ප්‍රජාවන්ට සහාය වීම සඳහා ස්ථාවර ජීවනෝපායක් උපයා ගන්නවා.
Red Dress එකේ තියෙන විශේෂත්වය
බර්ගන්ඩි සිල්ක් ඩුපියන් පැනල් 87 කින් නිර්මාණය කරපු මෙම ඇඳුම, රටවල් 51 කින් කාන්තාවන්/ගැහැණු ළමයින් 367 ක්, පිරිමින්/පිරිමි ළමයින් 11 ක් සහ ද්විමය නොවන කලාකරුවන් දෙදෙනෙකු විසින් නිර්මාණය කර ඇති අතර, එය විශාලතම සහයෝගී එම්බ්‍රොයිඩර් ව්‍යාපෘතිය සඳහා 2025 ගිනස් ලෝක වාර්තාවකටත් හිමිකම් කියනවා. සියලුම එම්බ්‍රොයිඩර්කරුවන් 141 දෙනාටම ඔවුන්ගේ වැඩ සඳහා මුදල් ගෙවා ඇති අතර සියලුම අඛණ්ඩ ප්‍රදර්ශන ගාස්තු සහ වෙළඳ භාණ්ඩ අලෙවියෙන් කොටසක් ලැබෙනවා.
මෙම ඇඳුමේ බර 6.8kg ක් වෙන අතර මෙහි මැහුම් ප්‍රමාණය බිලියන 1-1.5ක් වෙනවා.
දකින්න පුළුවන් කොහෙදිද?
රතු ඇඳුම ලොව පුරා ප්‍රධාන ගැලරි සහ කෞතුකාගාරවල ප්‍රදර්ශනය කර ඇති අතර, පැරිසියේ ගැලරි මේග්ට්, කලා ඩුබායි, මෙක්සිකෝ නගරයේ ජනප්‍රිය කෞතුකාගාරය, කොසෝවෝ ජාතික පුස්තකාලය, සරජේවෝ හි යුධ ළමා කෞතුකාගාරය, මැන්චෙස්ටර් හි දකුණු වර්මොන්ට් කලා මධ්‍යස්ථානය, ෆ්‍රික් පිට්ස්බර්ග්, මැසචුසෙට්ස් හි ෆුලර් ශිල්ප කෞතුකාගාරය, වේල්සයේ ජාතික ජලාශ්‍රිත කෞතුකාගාරය, ලන්ඩනයේ විලාසිතා සහ රෙදිපිළි කෞතුකාගාරය, ඉන්දියාවේ හම්පි කලා රසායනාගාර, ලන්ඩනයේ රාජකීය කලා ඇකඩමිය වගේ බොහෝ තැන්වල ප්‍රදර්ශනය කෙරුණා වගේම 2012 දී ඉතාලියේ මැනියාගෝ හි ප්‍රිමියෝ වැල්සෙලිනා රෙදිපිළි සම්මානයක් දිනාගන්නවා.මෙම ඇඳුම දේශපාලන රැස්වීම්වල ද අවධානයට ලක්ව ඇති අතර 2023 ජනවාරි මාසයේදී ස්ට්‍රාස්බර්ග් හි පැවති සමානාත්මතාවය සහ වෙනස්කම් නොකිරීම පිළිබඳ යුරෝපීය කවුන්සිලයේ (PACE) ශීත සැසිවාරයේදිත් ප්‍රදර්ශනය කෙරුණා.මෙම ව්‍යාපෘතිය හරහා ලැබුණු සමාජීය බලපෑමද ඉතා වැදගත. ඒක කාන්තාවන්ට තම ආර්ථික ස්ථානය සවිමත් කර ගැනීමට මෙන්ම, ඔවුන්ගේ පවුල් ජීවිතයට සහ විවිධ ජාතික සහ ආගමික පසුබැසීමකින් එළියට පැමිණි පුද්ගලයින්ට තම හැඟීම් ප්‍රකාශ කිරීමටද අවස්ථාවක් සළසා දුන්නා. විශේෂයෙන්ම සරණාගත කාන්තාවන්ට ඔවුන්ගේ ජීවිතය, ඉතිහාසය සහ සංස්කෘතික වටිනාකම් එම්බ්‍රොයිඩර් මඟින් ලෝකයට දක්වන්නට පුලුවන් වුනා.
මේ Red Dress Project එක මිනිස් ජීවිතය මෙන්ම කලාත්මක නිර්මාණයද එකට ගලන අතිවිශිෂ්ට උත්සාහයක් විදියට අර්ථ දක්වන්න අපිට පුළුවන්. ඒක කලා සීමාවන් ඉක්මවා ගිහින්, විවිධ සංස්කෘතික පසුබැසීමකින් පැමිණි පුද්ගලයින්ගේ ජීවිත ගමන් මඟ එම්බ්‍රොයිඩර් මගින් කියාදෙන නිර්මාණයක් ව්දියට තමයි ලෝකය දකින්නෙ.
