සටහන: සශිකලා මධුෂාණි
ඔක්තෝබර් 09; ලෝකය(අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ) : මෙවර 2024 රසායන විද්යාව සඳහා වන නොබෙල් ත්යාගය පිරිනමා ඇත්තේ කෘත්රිම සියලුම ප්රෝටීනවල කේත බිඳීමට කෘතීම බුද්ධිය භාවිතා කළ විද්යාඥයින් තිදෙනෙකු වෙනුවෙනි.
ඒ අනුව, එක්සත් ජනපද ජෛව රසායනඥයෙකු වන ඩේවිඩ් බේකර්, ලන්ඩනයේ ගූගල් ඩීප් මයින්ඩ් හි සේවය කරන ඩෙමිස් හසාබිස් සහ ජෝන් ජම්පර් වෙනුවෙන් පිරිනැමේ.
ඇමයිනෝ අම්ල අණු මාලාවක් වන ප්රෝටීන යනු ජීවයේ ගොඩනැඟිලි කොටස් වේ. ඒවා හිසකෙස්, සම සහ පටක සෛල සෑදීමට උපකාරී වන අතර DNA කියවීම, පිටපත් කිරීම සහ අලුත්වැඩියා කිරීම; තවද ඔවුන් රුධිරයේ ඔක්සිජන් රැගෙන යාමට උපකාර කරයි.
මෙම විද්යාඥයින් විසින් ඇමයිනෝ අම්ල අනුපිළිවෙලකින් ප්රෝටීනයක ත්රිමාණ ව්යුහය පුරෝකථනය කිරීම සඳහා AI( AlphaFold Protein Structure Database) භාවිතා කර ඇති අතර ඔවුන්ට ප්රෝටීන මිලියන 200 ක ව්යුහය ගැන අනාවැකි කීමට හැකිය. ඒ අනුව මොවුන්ගේ AlphaFold Protein Structure Database මේවන විට අවම වශයෙන් ලොව පුරා පර්යේෂකයන් මිලියන 2ක් විසින් භාවිතා කර ඇත.
අද(09)දිනයේදී නොබෙල් ත්යාගය ප්රක්ෂයට පත් කරමින් කමිටුව සඳහන් කර තිබුණේ, මෙම සොයාගැනීම් විද්යාත්මක ජයග්රහණවල උච්චතම අවස්ථාව වන බවත් මෙම ගැටලුව වසර 50ක් තිස්සේ නොවිසඳුණු ගටළුවක් වූ බවත්ය.