සටහන – නිපුනි ලියනගේ
කොළඹ (LNW): ශ්රී ලංකාවේ ප්රධාන ආදායම් එකතු කිරීමේ අධිකාරියක් වන සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුව, බදු අයකිරීමේදී රාජ්ය ආයතනයේ නිල අකාර්යක්ෂමතා අක්රමිකතා සහ දූෂණ හේතුවෙන් බදු ආදායම අඩුවීම සම්බන්ධයෙන් දැන් මුදල් අමාත්යාංශයේ පීඩනයට ලක්ව ඇත.
මුදල් අමාත්යාංශයේ ලේකම් මහින්ද සිරිවර්ධන මහතා පසුගියදා උසස් නිලධාරීන් සමඟ පැවැති සාකච්ඡාවකදී සුරාබදු කොමසාරිස් ජනරාල්වරයාගේ අවධානයට මේ කාරණය සහ ආදායම් ඉලක්කය සපුරා ගැනීමේ හදිසි අවශ්යතාව පිළිබඳව අවධානය යොමු කර ඇත.
මධ්යසාර සහ දුම්වැටි සඳහා වන සුරාබදු බද්ද දිගු කලක් තිස්සේ රජයේ ආදායමේ මූලිකත්වයක් ගෙන තිබූ නමුත් ආදායම කාලීන අවශ්යතාවයක් වී ඇති අවස්ථාවක බදු පැහැර හැරීම් වැඩිවීම නිසා මහා භාණ්ඩාගාරයට දැන් විශාල පාඩුවක් සිදුවෙමින් පවතී.
මෙම තත්ත්වය යටතේ භාණ්ඩාගාර ලේකම්වරයා සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තු ප්රධානියාට තරවටු කරමින් වාර්ෂික ආදායම් ඉලක්කය සපුරා ගැනීමට අපොහොසත් වීමට වත්මන් දුර්වල ක්රියාකාරිත්වය පිළිබඳව පැහැදිලි කිරීමේ වාර්තාවක් ඉල්ලා ඇත.
2024 අයවැය සකස් කිරීමට ආසන්න දිනකදී සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුව විසින් මෙම වාර්තාව භාණ්ඩාගාරය වෙත ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිත බවට ආරංචි මාර්ග පවසයි.
මධ්යසාර සඳහා පනවා ඇති අධික බදු හේතුවෙන් දෙපාර්තමේන්තුවේ ආදායම සීග්රයෙන් පහත වැටී ඇති බවත්, එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස මිල ඉහළ යාමට සහ ඉල්ලුම පහත වැටීමට හේතු වූ බවත් එම දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීහු චෝදනා කරති.
රජය බලාපොරොත්තු සහගත ආදායම් ඉලක්ක තබා ඇති අතර, දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවෙන් රුපියල් බිලියන 3101ක්, රුපියල් බිලියන 1217ක් ශ්රී ලංකා රේගුවෙන් සහ සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුවෙන් රුපියල් බිලියන 217ක් ඒ අතර වේ.
වර්තමාන සංඛ්යා මෙම අපේක්ෂාවන්ට වඩා අඩු වන අතර දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව රු. බිලියන 956 ක්, ශ්රී ලංකා රේගු දායකත්වය රු. බිලියන 578 ක් සහ සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුව රු. බිලියන 109 ක් ලෙස මුළු මුදල රු. බිලියන 1643 කි.
නිසි ලෙස බදු අයකර ගැනීමේ උපාය මාර්ග පිළිබඳ සාකච්ඡා කිරීමට රජයේ ආදායමට මූලික දායකත්වය සපයන දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව, රේගුව සහ සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුවට කමිටුව ආරාධනා කර තිබිණි.
