නිශ්මං රණසිංහ අගෝස්තු 08, කොළඹ LNW
ටෝකියෝ 25 ලෝක මලල ක්‍රීඩා ශූරතාවලියේදී මිලියන සංඛ්‍යාත සරණාගතයින් නියෝජනය කරන මලල ක්‍රීඩා සරණාගත කණ්ඩායමේ (ART) නම් කර ඇති ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන් හය දෙනා අතර ඔලිම්පික් ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන් වන ෆරීඩා අබරෝගේ, පෙරීනා ලොකුරේ නකාන්ග්, ජමාල් අබ්දෙල්මාජි ඊසා මොහොමඩ් මොහොමඩ් සහ මූසා සුලිමන් ද වෙති.ඊට අමතරව ලෝකයේ යම් අවධානයක් දිනා ඇති දුර ධාවකයන් ලෙස මැරතන් ඉසව්ව සඳහා ඕමාර් හසන් සහ එමානුවෙල් කිරුහුරා නටගුන්ගා ද සහභාගි වෙති.
ජාත්‍යන්තර ඔලිම්පික් කමිටුව එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය සමඟ එක්ව මේ ලෝකයට බිහිවන ඕනෑම පුද්ගලයෙකුට ක්‍රීඩා කිරීමට ඇති අයිතියත්,ඔවුන්ගේ හැකියාවන් ලෝකයට ගෙන යාමේ වගකීමත් පවරා ගැනීමෙන් ඉනික්බිති,ඔලිම්පික් ක්‍රීඩා ලෙස පවතින සියලු ක්‍රිඩාවන් හී ජාත්‍යන්තර සම්මේලන සහ සංගම් ද මැදිහත්ව සිඳු කරන සත්කාර්යයක් හැටියට මෙම ඉදිරිපත්වීම හැඳින්විය හැකිය.මූලික මිනිස් අවශ්‍යයතා පවා නොමැති,මරණයේ භීතීය සහිත බිමක ඉපිද,ස්වීය ක්‍රීඩා හැකියාව නැතිනම් ආසාව සහ ඒ වෙනුවෙන් කරන කැපවීම මත ලෝකය හමුවේ තරගකාරීව පෙනී සිටින්නට සමත් මේ සියලු දෙනාම නොපසුබස්නා මිනිසුන් සම්බන්ධ උදාහරණය.තවත් අතකින් ලෝකයේ මානව සමාජය විසින් ඇති කර ගන්නා ලද සහ වර්ධනය කරගන්නා ලද උත්තරීතර මිනිස්කම සම්බන්ධයෙන් වන යහපත් ප්‍රකාශය.
මේ සහභාගි වන ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන්ගේ දිවීම නොව ජීවත්වීම ද හාස්කමක් සේ දැනෙන කතා ද ඇතැම් අයට ඇත.සිතාගත නොහැකි ලෙස ඉතුරු වූ හුස්ම ද රැඟෙන ලෝකයට අභියෝග කරන්නට සමත්කම් පාන මේ ක්‍රීඩකයින් ගැන සුළු සටනක් පහතින් තබන්නේ ඔවුන් අප බොහෝ දෙනෙකු සතු ජීවත්වීමේ අයිතිය ගැන ද සැකයෙන් සංකාවෙන් ජීවත්වෙමින් පැමිණි ගමන ඔබට වැදගත් විය හැකි බැවිනි.ලෝකයේ සෑම මිනිසෙකුටම ආදරය කළ හැකි මිනිසුන් ක්‍රීඩාවේ සංවිධාන ලෙස රැදී පවතින බැවිනි.
මීටර් 800: පෙරිනා ලොකුරේ නකාං – නකාං දකුණු සුඩානයේ උපත ලැබීය. ඇගේ නමේ තේරුම ඩිඩිංගා භාෂාවෙන් “වෙහෙස මහන්සි වී වැඩ කිරීම” යන්නයි. ඇගේ මව් රටේ ඇති වූ ගැටුම් හේතුවෙන් ඇය 2010 දී ඇගේ නැන්දා සමඟ කෙන්යාවේ අභයභූමිය සොයා ගියාය. ඇය උතුරු කෙන්යාවේ කකුමා හි UNHCR සරණාගත කඳවුරක ජීවත් වූවාය. පසුව ඇය ඇගේ මව සහ සහෝදර සහෝදරියන් සිව්දෙනා සමඟ නැවත එක් වූවාය,
ඇගේ අධ්‍යාපනය පුහුණු කිරීමට සහ දිගටම කරගෙන යාමට, ඇය කෙන්යාවේ කැප්සබෙට් හි All4Running Shoes4Africa ද්විතීයික පාසලේ නේවාසික පාසලට ඇතුළත් වූවාය.ඇය 2024 වර්ෂයේදී සරණාගත කණ්ඩායම හරහා ඔලිම්පික් තරගය නියෝජනය කළාය.
මීටර් 5000: ෆරීඩා අබරෝජ් ඇබොරේජ් යනු කරාටේ කළු පටි ක්‍රීඩිකාවක වන අතර පීඩා හේතුවෙන් පලා යාමට පෙර ඉතියෝපියාවේ නිරිත දෙසින් පිහිටි ඇගේ උපන් ප්‍රදේශය වන ජිම්මා හි පාපන්දු ක්‍රීඩිකාවකි. ඇය 2017 දී සුඩානය, ඊජිප්තු සරණාගත කඳවුරක් සහ ලිබියාවේ සිරගත කිරීම හරහා ප්‍රංශයේ සරණාගතභාවය ඉල්ලා සිටියාය. උතුරු ඇල්සේස් හි තාල්-මාර්මූටියර් හි සරණාගත පිළිගැනීමේ මධ්‍යස්ථානයට පැමිණි පසු, ඇයට මේ වන විට ප්‍රංශයේ ස්ට්‍රාස්බර්ග් හි පදිංචි වීමට අවස්ථාව ලැබී තිබේ.
මීටර් 800 – මූසා සුලිමන් සුඩානයේ උපත ලැබූ ඔහු වයස අවුරුදු නවයේදී කයිරෝවට ගොස් 2021 දී සරණාගතයෙකු ලෙස ස්විට්සර්ලන්තයට පැමිණියේය.ඔහු 2023 අගෝස්තු 4 වන දින බර්න්හිදී මීටර් 800 ඉසව්වේ හොඳම පෞද්ගලික කාලය මිනිත්තු 1:48.77 කින් දිව ගියේය. ඔලිම්පික් සරණාගත පදනම (ORF) විසින් 2024 අප්‍රේල් මාසයේදී නව සරණාගත මලල ක්‍රීඩක ශිෂ්‍යත්වලාභීන් පස් දෙනාගෙන් කෙනෙකු ලෙස ඔහුව ඇතුළත් කරන ලදී. 2024 මැයි 2 වන දින, ඔහු පැරිස් 2024 ක්‍රීඩා උළෙල සඳහා තෝරාගත් ඔලිම්පික් සරණාගත කණ්ඩායමේ ක්‍රීඩකයෙක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී.
මීටර් 5000: ජමාල් අබ්දෙල්මාජි ඊසා මොහොමඩ් මොහොමඩ් සුඩානයේ ඩාර්ෆූර් හි උපත ලැබීය. ඔහුට සහෝදරයන් දෙදෙනෙක් සහ සහෝදරියක් සිටී.2003 දී, ඔහුට වයස අවුරුදු 10 දී, ඔහුගේ ගමට ජන්ජාවීඩ් මිලීෂියාව විසින් පහර දෙන ලද අතර, ඔවුන් ඔහුගේ පියා ඇතුළු 97 දෙනෙකු ඝාතනය කළහ. මිය ගිය පියා, ජමාල්ගේ ජීවිතය රැක ගැනීම පිණිස දුන් උපදෙස් මත, ඔහු මළ සිරුරු කිහිපයක් යට සැඟවී ප්‍රහාරයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේය. පසුව, ඔහුගේ මව ඔහු සහ ඔහුගේ බාල සහෝදර සහෝදරියන් ඔම්ඩුර්මන් වෙත රැගෙන ගිය අතර, එහිදී තවමත් කුඩා දරුවෙකු වූ මොහොමඩ්, ඔහුගේ පවුල නඩත්තු කිරීම සඳහා සපත්තු පිරිසිදු කිරීමට සහ භාණ්ඩ විකිණීමට පටන් ගත්තේය.2010 දී, මිතුරෙකු ඔහුට ඊශ්‍රායලය හරහා කැනඩාවට ගෙන යා හැකි ජාවාරම්කරුවන් ගැන පැවසීය. ඉගෙනීමට සහ තම පවුල නඩත්තු කිරීමට බලාපොරොත්තුවෙන් සිටි මොහොමඩ්, ඒ සඳහා සිය මවගේ අකමැත්ත ද නොතකා උත්සාහ කළ නමුත් දේශ සීමාවේදී ඔහුව ආපසු හරවා යවන ලදී.
ඔහු එරටින් නික්ම යාමට පසුව කළ උත්සාහයකදී, ඔහු කයිරෝවට පියාසර කළේ ඔහුගේ වයස අවුරුදු 17 වෙනුවට 18 ලෙස දක්වා ඇති ව්‍යාජ විදේශ ගමන් බලපත්‍රයකිනි. ඔහු සහ තවත් සරණාගතයින් තිදෙනෙකු උතුරට ගමන් කර ඊශ්‍රායල දේශසීමාවට ගෙන යාමට ජාවාරම්කරුවෙකුට මුදල් ගෙවා ඇත. ඊශ්‍රායල සොල්දාදුවන් විසින් සොයා ගැනීමෙන් පසු, ඔහු ටෙල් අවිව් වෙත යැවීමට පෙර සරණාගත කඳවුරක කෙටි කාලයක් ගත කළේය. කිසිදු මඟ පෙන්වීමක් නොලැබුණු මොහොමඩ්, අනෙකුත් අප්‍රිකානු සංක්‍රමණිකයන් පසුපස උද්‍යානයකට ගිය අතර, එහිදී ඔහුට තවත් සුඩාන ජාතිකයෙකු මුණගැසුණු අතර, ඔහු ඔහුව තවත් පිරිමින් හත් දෙනෙකු සමඟ නැවතී සිටි මහල් නිවාසයකට ගෙන ගියේය. ඔහු චිත්‍ර ශිල්පියෙකු ලෙස වැඩ කිරීමට පටන් ගත් අතර ඔහුගේ පවුලට මුදල් යැවීමට හැකි විය.
2014 දී, ජමාල්, ඇලී රනර්ස් සමාජයට සම්බන්ධ වී දිවීම ආරම්භ කළේය.2017 දී, ඔහුට ජාත්‍යන්තර ඔලිම්පික් කමිටුවේ සරණාගත ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවක් ශිෂ්‍යත්වයක් පිරිනමන ලදී.2017 දී ඔහුගේ යුරෝපීය එට හරහා ශූරතා සමාජ කුසලාන මංගල තරඟයේදී 40 වන ස්ථානයට පත්විය. ඔහු 2018 දී 30 වන ස්ථානයට පත් වූ අතර 2019 දී 22 වන ස්ථානයට පත්විය. 2019 IAAF ලෝක හරස් රට ශූරතාවලියේදී ඔහු 85 වන ස්ථානයට පත් වූ අතර එය ඔහු විස්තර කළේ “ඇත්තටම අමාරුයි. මගේ ජීවිතයේ එවැනි රට හරහා දිවීමක් මම කවදාවත් දැකලා නැහැ” යනුවෙනි. සැප්තැම්බර් මාසයේදී, ඔහු 2019 ලෝක මලල ක්‍රීඩා ශූරතාවලියට තරඟ කළ අතර එම තරඟයේදී 17 වන ස්ථානයට පත්විය.
මොහොමඩ් 2020 ගිම්හාන ඔලිම්පික් උළෙලේදී සරණාගත ඔලිම්පික් කණ්ඩායමේ සාමාජිකයෙකු ලෙස තරඟ කළේය. ඔහු පිරිමි මීටර් 5000 ඉසව්වට සහභාගී වූ අතර, එහිදී ඔහු තම තරඟයේදී 13 වන ස්ථානයට පත්වූයේ 13:42.98 කාලයකිනි.
ඔලිම්පික් උළෙලෙන් පසු, ඔහු 2022 ලෝක මලල ක්‍රීඩා ශූරතාවලියටද සහභාගී වූ අතර, එහිදී ඔහු තම තරඟයේදී 20 වන ස්ථානයට පත්විය. 2024 දී, ඔහු නැවතත් සරණාගත ඔලිම්පික් කණ්ඩායමට තේරී පත් වූ අතර 2024 අගෝස්තු මාසයේදී පැරිසියේ පැවති 2024 ගිම්හාන ඔලිම්පික් උළෙලේදී මීටර් 10,000 ඉසව්වට තරඟ කළේය. එහිදී ඔහු නව පුද්ගලික හොඳම දක්ෂතාව සමඟින් සමස්තයක් ලෙස 18 වන ස්ථානයට පත්විය.
මැරතන්: ඕමාර් හසන්, ඕමාර් හසන් යනු මලල ක්‍රීඩක සරණාගත කණ්ඩායම නියෝජනය කරන ක්‍රීඩකයෙකි, ඔහු මැරතන් තරඟ සඳහා තරඟ කර ඇත. ඔහු මැරතන් තරඟයක් අවසන් කරන විට ඔහුගේ චිත්තවේගීය ප්‍රතිචාරය සඳහා ප්‍රසිද්ධය, ඔහුගේ ගමන සහ කණ්ඩායම නියෝජනය කිරීමට හේතු වූ අත්දැකීම් පිළිබිඹු කරන විට බොහෝ විට අඬයි. ඔහු ඉතියෝපියාවෙන් පලා ගොස් දුෂ්කර ගමනකට මුහුණ දුන් අතර, එයට ග්‍රීසියට යන භයානක මුහුදු තරණයද ඇතුළත් වූ අතර, අවසානයේ ඩෙන්මාර්කයේ රැකවරණය සොයා ගත්තේය.
මැරතන් -එමානුවෙල් කිරුහුරා නටගුන්ගා කොංගෝවේ යුද්ධය සහ ආරක්ෂාව සොයමින් දිනකට කිලෝමීටර් 90 ක් දක්වා ඇවිද ගියේය. කෙන්යාවේදී ඔහු නැවතත් දිවීමට ඉගෙන ගත් අතර හෙලන් ඔබිරි වැන්නන් ඔහුගේ පුහුණු සඟයන් වී ඇත.පුහුණුකරුවෙකු ලෙස ඔහුට බල පෑ අයෙකු ලෙස විශේෂයෙන් සදහන් වන්නේ කෙන්යාවේ කප්ටගාට් හි සම්පූර්ණ ක්‍රීඩා පුහුණු මධ්‍යස්ථානයේ සේවය කරන එරික් ටූගුඩ් ගැනය.
දැන් ඔහුගේ පවුලේ අය සමඟ නෝර්වේහි ජීවත් වන එමානුවෙල්ගේ ගමන ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව, බලාපොරොත්තුව සහ ආත්ම විශ්වාසය ක්‍රීඩාවට ආශ්වාදයක් ලබා දිය හැකි බවට සාක්ෂියකි.
