රෂිකා හෙන්නායක ඔක්තෝබර් 20, ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ):
ඉරාකයේ ගොවීන්ට සහ පශු සම්පත් වලට ජල ලවණතාවෙන් හානි සිදුව ඇති බව වාර්තා වේ. දකුණු ඉරාකයේ ජලයේ ලවණතා මට්ටම් වාර්තාගත ඉහළ මට්ටමකට ළඟා වී ඇති බැවින්, දැනටමත් එහි ජලය මිනිස් පරිභෝජනයට නුසුදුසු බවට පත් කර ඇති අතර, පශු සම්පත් පිළිබඳ ඉරාක ගොවියෙකු වන උම් අලි ඇගේ කුකුළන් මිය යන ආකාරය දැක තිබේ.
“අපි ගඟෙන් ලැබෙන ජලයෙන් බොන්න, සෝදන්න සහ උයන්න පුරුදු වුණා, නමුත් දැන් එය අපට මහා වේදනාකාරී දෙයක් වෙලා,” දකුණු ඉරාකයේ බස්රා පළාතේ කලක් ජලයෙන් පිරුණු වගුරු බිම්වල ජීවත් වන 40 හැවිරිදි උම් අලි පැවසුවාය.
මෙම කන්නයේ පමණක්, කිවුල් ජලය ඇගේ තාරාවන් විශාල ගණනක් සහ කුකුළන් 15 දෙනෙකු මරා දමා ඇති බව ඇය පැවසුවාය.“මම ඇඬුවා, දුක් වුණා, මගේ මහන්සිය නාස්ති වුණා වගේ මට දැනුනා,” වැන්දඹු තිදරු මවක් පැවසුවාය.
දේශගුණික විපර්යාසවලින් දැඩි ලෙස පීඩාවට පත් වූ රටක් වන ඉරාකය, වසර ගණනාවක් තිස්සේ නියඟයෙන් සහ අඩු වර්ෂාපතනයෙන් විදිමින් සිටී
මිරිදිය ප්‍රවාහ අඩුවීම නිසා ලුණු හා දූෂණ මට්ටම් ඉහළ ගොස් ඇති අතර, විශේෂයෙන් දකුණේ, ටයිග්‍රිස් සහ යුප්‍රටීස් ගංගා බොක්ක වෙත ගලා යාමට පෙර එක්වන ස්ථානයට මෙය වැඩි වශයෙන් බලපා ඇත.
“වසර 89ක් තුළ මෙතරම් ඉහළ ලවණතාවයක් අපි දැක නැත,” ඉරාකයේ ජල සම්පත් අමාත්‍යාංශයේ ප්‍රකාශක කලීඩ් ෂමාල් පැවසීය.ජල අමාත්‍යාංශ වාර්තාවකට අනුව, පසුගිය මාසයේ මධ්‍යම බස්රා පළාතේ වාර්තා වූ ලවණතා මට්ටම් මිලියනයකට කොටස් 29,000 දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය පසුගිය වසරේ 2,600ppm විය.
එක්සත් ජනපද භූ විද්‍යා සමීක්ෂණයට අනුව, මිරිදියෙහි ද්‍රාවිත ලවණ 1,000ppm ට වඩා අඩුවෙන් අඩංගු විය යුතු අතර සාගර ජලයේ ලවණතා මට්ටම් 35,000ppm පමණ වේ.
ටයිග්‍රීස් සහ යුප්‍රටීස් ගංගා බස්රා හි ෂට් අල්-අරාබ් ජල මාර්ගයේ දී එක්රැස් වන අතර “ඒවායේ ගමන් මග දිගේ එකතු වන දූෂක ද්‍රව්‍යවලින් පිරී ඇත” යනුවෙන් ඉරාකයේ කුෆා විශ්ව විද්‍යාලයේ විශේෂඥ හසන් අල්-ඛතීබ් පැවසීය.
