රෂිකා හෙන්නායක නොවැම්බර් 17, කොළඹ LNW :
ජාතික ලිංගාශ්‍රිත රෝග/ඒඩ්ස් පාලන වැඩසටහනේ නවතම දත්ත වලට අනුව, ශ්‍රී ලංකාව තුළ 2025 දී අලුතින් වාර්තා වූ රෝගීන්ගෙන් බහුතරය පිරිමි පුද්ගලයින් බව සඳහන් වේ.
ජාතික ලිංගාශ්‍රිත රෝග/ඒඩ්ස් පාලන වැඩසටහනට අනුව, 2025 දෙවන කාර්තුව තුළ (අප්‍රේල්-ජූනි) පමණක් නව HIV රෝගීන් 200 ක් වාර්තා වූ බව සඳහන් වේ. 2025 පළමු කාර්තුවේ රෝගීන් 230 ක් වාර්තා වී ඇති අතර, එය 2009 සිට එක් කාර්තුවක් තුළ වාර්තා වූ ඉහළම සංඛ්‍යාවයි. අප්‍රේල් සහ ජුනි අතර කාලය තුළ වාර්තා වූ නව රෝගීන්ගෙන් පිරිමින් 20 දෙනෙකු සහ වයස අවුරුදු 15-24 අතර එක් කාන්තාවක් වූ අතර ඉතිරි අය අවුරුදු 25 ට වැඩි පුද්ගලයින් විය.
තවද, 2025 දී වාර්තා වූ HIV රෝගීන්ගේ පිරිමි-කාන්තා අනුපාතය කැපී පෙනෙන ලෙස 1 සිට 7.6 සිට දක්වා වන අතර, එයින් පෙන්නුම් කරන්නේ පිරිමින් ආසාදනවලින් අතිමහත් බහුතරයක් වන බවයි.
මේ වසරේ මේ දක්වා HIV/AIDS ආශ්‍රිත මරණ 23 ක් වාර්තා වී ඇත. 2024 දී, HIV/AIDS වලට ගොදුරු වූ පුද්ගලයින් 47 දෙනෙකු මිය ගිය අතර, රට පුරා HIV පරීක්ෂණ මිලියනයකට වඩා සිදු කරන ලදී. 2009 සිට ශ්‍රී ලංකාව තුළ HIV රෝගීන් 6,759 ක් වාර්තා වී ඇති අතර, ඉන් පිරිමින් 5,366 ක් සහ කාන්තාවන් 1,573 ක් ඇතුළත් වේ.
ඉහළ යන ප්‍රවණතාවය මධ්‍යයේ, ජාතික ලිංගාශ්‍රිත රෝග/ඒඩ්ස් පාලන වැඩසටහන මඟින් HIV/ලිංගාශ්‍රිත රෝග වැළැක්වීමේ අධ්‍යාපනය – කොන්ඩම් භාවිතය, පූර්ව නිරාවරණ වැළැක්වීම (PrEP) සහ පශ්චාත් නිරාවරණ වැළැක්වීම (PEP) – පාසල් විෂයමාලාවලට ඒකාබද්ධ කිරීමට යෝජනා කර ඇත. කෙසේ වෙතත්, මෙම යෝජනාව සමාලෝචනයට සහ විවේචනයට ලක්ව ඇති බව නිලධාරීහු පැවසූහ.
