සටහන – රෂිකා හෙන්නායක
ජනවාරි 29 කොළඹ (LNW): වෙළෙඳ ආයතන විසින් බොහෝ විට පාරිභෝගිකයා වෙත පටවන වෙළඳ ගාස්තු පාරිභෝගිකයා විසින් නොදැරිය යුතු බව මහ බැංකුව අවධාරණය කර තිබේ.
බැංකු සහ වෙළෙන්දන් අතර අත්සන් කර ඇති ගිවිසුම් අනුව, ගාස්තුව වෙළෙන්දා විසින්ම දැරිය යුතුය.
මිලදී ගැනීමේ පිරිවැයට එකතු වන වෙළෙඳ ගාස්තුව දැරිය යුත්තේ කවුරුන්ද යන්න පිළිබඳ වෙළෙන්දන් දැනුවත් කර බැංකු පවා දැනුවත් කර ඇති බව මේ සම්බන්ධයෙන් අදහස් දැක්වූ මහ බැංකුවේ ජ්යෙෂ්ඨ නියෝජ්ය අධිපති යෙව්ට් ප්රනාන්දු පැවසීය.
මෙම පිළිවෙත ඉතා දිගු කලක් තිස්සේ ප්රසිද්ධියට පත්ව තිබුණ ද ගැටලුව විසඳීමට කිසිවකු කිසිවක් කර නැති අතර, මහ බැංකුව විසින් පවත්වනු ලබන බව කියන අඛණ්ඩ දැනුවත් කිරීම් පවා වෙළඳුන් සහ බැංකු විසින් අනුගමනය කර නොමැති බව පෙනීගොස් ඇත.
මෙහිදී මහ බැංකුවේ ජ්යෙෂ්ඨ නියෝජ්ය අධිපති යෙව්ට් ප්රනාන්දු පැවසුවේ,
“එය වෙළෙන්දා විසින් දැරිය යුතු වෙළඳ ගාස්තුවකි. නමුත් සිදු වන්නේ සමහර විට ඔවුන් එය පාරිභෝගිකයා වෙත ලබා දීමයි. අපි ඒ ගැන දිගින් දිගටම වෙළෙඳුන්ව දැනුවත් කරලා බැංකුවලටත් දැනුම් දීලා තියෙනවා. එමෙන්ම VISA සහ Mastercard කාඩ්පත් සපයන්නන් ද මෙම දැනුවත් කිරීම සිදු කරනවා”
“මෙම වෙළඳ ගාස්තුව වෙළෙන්දන් විසින් දරනු ලබන බවට අත්සන් කර ඇති ගිවිසුමක් ඇති බැවින් එය පාරිභෝගිකයා විසින් දරනු නොලබන බව පාරිභෝගිකයන් දැනුවත් වීම හොඳයි”, වෙළඳුන් ඔවුන්ගේ ගාස්තුව කාඩ්පත් හිමියාට ලබා දීමට උත්සාහ කරන විට කාඩ්පත් භාවිත කරන්නන්ට වැදගත් වියහැකි තීරණාත්මක තොරතුරු ද ඇය එකතු කළාය.
එකතු කළ අගය මත බද්ද ඉහළ දැමීම සහ බොහොමයක් අයිතම සඳහා වැට් බද්ද ඇතුළු කිරීමත් සමඟම, පාරිභෝගිකයන් තමන් ගෙවන දේ සහ ඔවුන්ගෙන් අය කරන බදු මොනවාද යන්න පිළිබඳ දැනුවත්භාවය වර්ධනය වී තිබේ.වෙළෙන්දා වැට් බදු ඉන්වොයිසියක් නිකුත් කිරීමට අපොහොසත් වූ විට ජනතාව වැට් බදු ගෙවීම ප්රතික්ෂේප කළ අවස්ථා පසුගිය සති දෙක තුළ වාර්තා විය.
කෙනෙකුගේ ක්රෙඩිට් කාඩ්පත හරහා කරන ලද මිලදී ගැනීමේ මිලෙන් සියයට 3.5ක් දක්වා අමතර ගාස්තු දැරීමට සිදුවීම, වසර දෙකකට වැඩි කාලයක් පැවති බහුවිධ ඉහළ බදු සහ වාර්තාගත ඉහළ උද්ධමනය හේතුවෙන් දැනටමත් බැට කෑ පාරිභෝගිකයන් සඳහා අතිරේක බද්දකට සමාන වේ. වෙළඳ ගාස්තුව ගැනුම්කරුට ලබා දීමේ පුරුද්ද නිසා මිනිසුන් මිලදී ගැනීම් කිරීමට කාඩ්පත් භාවිත කිරීමෙන් වැළකී සිටින බවත්, දැඩි මුදල් භාවිතයෙන් සමාජය ඈත් කිරීමටත්, කාඩ්පත් සහ ඩිජිටල් පාදක ගෙවීම් වැඩි කිරීමට නිලධාරීන්ට අපහසු වන බවත් ඇතැමුන් පෙන්වා දී ඇති බව සඳහන් වේ.
ශ්රී ලංකාව තුළ තවමත් ක්රෙඩිට් කාඩ්පත් මිලියන 2කට වඩා අඩු ප්රමාණයක් ක්රියාත්මක වන අතර, පසුගිය වසර තුළ කාඩ්පතක් භාවිත කළ බොහෝ ඉහළ පෙළේ රැකියාවල නිරත වුවන් තොග පිටින් සංක්රමණය වූ අතර බැංකු විසින් ණය ප්රමිතීන් දැඩි කරමින් පහත වැටීම අවම කර ගැනීමට කටයුතු කරමින් සිටින බව වාර්තා වේ.