Author: Radhika

සටහන – පුලී
අප්‍රේල් 26, ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ):ඉරානයේ දැනට විශාලතම වරායේ සිදු වූ රසායනික පිපිරීමකින් පුද්ගලයින් අට දෙනෙකු මිය ගොස් 750 කට වැඩි පිරිසක් තුවාල ලබා ඇති බව එරට මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.

සෙනසුරාදා බන්ඩාර් අබ්බාස් නගරය අසල රාජෙයි වරායට ඉහළින් කළු සහ තැඹිලි පැහැති විශාල දුමාරයක් පිපිරීම හේතුවෙන් දැකගත හැකි විය.

එහි බලපෑමෙන් සැතපුම් 16ක් දක්වා පිහිටි ජනේල පවා කැඩී ගිය අතර, වරාය අසල කාර්යාල ගොඩනැගිල්ලක දොරවල් ගසාගෙන ගොස් ඇති ආකාරය සමාජ මාධ්‍ය දර්ශනවල දැක්වේ.

ඉරාන බැලස්ටික් මිසයිලවල භාවිතා කිරීමට අදහස් කරන ඝන ඉන්ධන නැව්ගත කිරීමක් නුසුදුසු ලෙස හැසිරවීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ගින්න ඇති වූ බව ඇම්බ්‍රේ බුද්ධි අංශය පැවසීය.

හදිසි අවස්ථා සේවකයින් සුන්බුන් අතරින් ජනතාව බේරා ගන්නා ආකාරය දක්නට ලැබුණු අතර, තුවාල ලැබූවන් අසල රෝහලක දොරටුව අසල රැස්ව සිටින ආකාරය දැක්වෙන දර්ශන ද දක්නට ලැබුණි.

සටහන – පුලී
අප්‍රේල් 25, ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): කැලිෆෝනියාවේ ආර්ථිකය මේ වනවිට ජපානයේ ආර්ථිකය අභිබවා ගොස් ඇති බව විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.

එක්සත් ජනපද රාජ්‍යය ගෝලීය ආර්ථික බලවේගයේ සිව්වන විශාලතම රට බවට කැලිෆෝනියාව මෙලෙස පත්ව ඇත.

ආණ්ඩුකාර ගැවින් නිව්සම් විසින් ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ (IMF) සහ එක්සත් ජනපද ආර්ථික විශ්ලේෂණ කාර්යාංශයේ නව දත්ත මගින් කැලිෆෝනියාවේ නව වර්ධනය පෙන්නුම් කිරීමට කටයුතු කළේය.

දත්තවලින් පෙනී යන පරිදි කැලිෆෝනියාවේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) 2024 දී ඩොලර් ට්‍රිලියන 4.10 (£ ට්‍රිලියන 3.08) ක් වූ බවත්, එය ඩොලර් ට්‍රිලියන 4.01 ක් ලෙස සටහන් වූ ජපානය අභිබවා ගොස් ඇති බවත් පැවසීය.

කැලිෆෝනියාව නවතම තත්ත්වයට අනුව ජර්මනිය, චීනය සහ සමස්තයක් ලෙස එක්සත් ජනපදයට වඩා පසුපසින් සිටී.

සටහන – පුලී
අප්‍රේල් 21, කොළඹ (LNW): කතෝලික පල්ලිය යන සංකල්පය මනාව හැඩගැස්වීමට ගත් ප්‍රයත්නය සහ දුප්පතුන් වෙනුවෙන් හඬක් නැඟූ ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ අපවත් වී ඇතැයි විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කරයි. අපවත් වනවිට උන් වහන්සේ 88 වන වියේ පසුවූ බව වතිකානුව නිවේදනය කර ඇත.

සඳුදා(අද) උදෑසන පාප් වහන්සේගේ අභාවය වතිකානු කැමරලෙන්ගෝ කාදිනල් කෙවින් ෆැරල් විසින් නිවේදනය කරන ලදී.

“ආදරණීය සහෝදර සහෝදරියනි, අපගේ ශුද්ධ වූ ෆ්‍රැන්සිස් පියතුමාගේ අභාවය පිළිබඳව මම දැඩි ශෝකය ප්‍රකාශ කළ යුතුයි,” කැමරලෙන්ගෝ වෙතින් නිකුත් කළ නිවේදනයක මෙලෙස දැක්වීය.

ඔහුගේ මුළු ජීවිතයම ස්වාමින් වහන්සේට සහ උන්වහන්සේගේ පල්ලියට සේවය කිරීම සඳහා කැප කරන ලදී’ වැඩිදුරටත් එහි සඳහන් කෙරිණි.

2013 දී පළමු ලතින් ඇමරිකානු පාප් වහන්සේ බවට පත් වූ සහ ඉතිහාසයේ වයස්ගතම පාප් වහන්සේලාගෙන් කෙනෙකු වූ ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේගේ මරණයට හේතු සාධක වූයේ නියුමෝනියා රෝගය යි.

සටහන – පුලී
අප්‍රේල් 19, කොළඹ (LNW): යුනෙස්කෝ සංවිධානය විසින් ශ්‍රී ලාංකික සංස්කෘතික වාර්තා දෙකක් නිල වශයෙන් ලේඛන ගත කර තිබේ.
ත්‍රිභාෂා සෙල්ලිපිය සහ පානදුර වාදය (පානදුරේ මහා විවාදය) හා සම්බන්ධ ලේඛනය මීට ඇතුළත් විය.

ශ්‍රී ලංකාව සහ චීනය ඒකාබද්ධව ඉදිරිපත් කරන ලද ත්‍රිභාෂා සෙල්ලිපිය, බුදුන්, විෂ්ණු සහ අල්ලාහ් දෙවියන්ට උපහාර දක්වමින් චීන, දෙමළ සහ පර්සියානු භාෂාවලින් කැටයම් කරන ලද ගල් පුවරුවකි. එය මුලින් චීන අද්මිරාල් ෂෙන්ග් හේ විසින් 1409 වසරේ දී ඉදිකරන ලද අතර 1911 දී බ්‍රිතාන්‍ය ඉංජිනේරුවෙකු විසින් ශ්‍රී ලංකාවේදී එය සොයා ගන්නා ලදී.

අද වන විට එය කොළඹ ජාතික කෞතුකාගාරයේ තබා ඇති අතර එහි අනුරුවක් ගාල්ලේ ද ප්‍රදර්ශනය කෙරේ. යුනෙස්කෝවට අනුව, විවිධ සංස්කෘතික හා භූගෝලීය කලාප නියෝජනය කරන මෙම භාෂා තුන ඇතුළත් එකම දන්නා සෙල්ලිපිය මෙය බව සැලකේ.

පානදුරේ රන්කොත් විහාරයේ සංරක්ෂණය කර ඇති 1873 පානදුර විවාදයට සම්බන්ධ ඓතිහාසික ලේඛන හතරක් ද හඳුනාගෙන ඇත. මේවාට ක්‍රිස්තියානි සහ බෞද්ධ නායකයින් අතර හුවමාරු වූ ලිපි සහ තීන්තවලින් අතින් ලියන ලද පිටු 27.5 ක ආගමික සංවාදයක සම්පූර්ණ පිටපතක් ඇතුළත් වේ.

ආගමික පැනයක් පැවති කාලපරිච්ඡේදයක මෙම විවාදය සිදු වූ අතර එය ආගමික භක්තිකයන් දෙපිරිස අතර අන්‍යෝන්‍ය ගෞරවය සහ අවබෝධය වර්ධනය කිරීම සඳහා නිර්මාණය වන ලද්දකි.

එහි ඉංග්‍රීසි පරිවර්තනය පසුව යුරෝපයේ සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ආගමික විද්වතුන් කෙරෙහි බලපෑම් ඇති කළ අතර බුද්ධාගමේ ගෝලීය පිළිගැනීමට ද දායක විය.

සටහන – පුලී
අප්‍රේල් 17, ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): 1977 වසරේ අගෝස්තු 22 දින උපත ලද බ්‍රයන් ජොන්සන් යනු මොළයේ ක්‍රියාකාරිත්වය නිරීක්ෂණය කරන සහ වාර්තා කරන උපාංග නිර්මාණය කරන සමාගමක් වන කර්නල් හි සහ මුල් අවධියේ විද්‍යා හා තාක්ෂණ සමාගම්වල ආයෝජනය කරන ව්‍යාපාර ප්‍රාග්ධන සමාගමක් වන OS අරමුදලේ නිර්මාතෘ සහ හිටපු ප්‍රධාන විධායක නිලධාරියා වේ.

සෞඛ්‍ය පිළිබඳ ඔලුවෙන් හිතන පතන මෙන්ම තාක්ෂණික ව්‍යවසායකයෙකු වන බ්‍රයන් ජොන්සන්, සමාජජාල පරිශීලකයින් අතර ‘වයස්ගත වීම වැළැක්වීමට වෙර දරන කෝටිපතියා’ ලෙස හඳුන්වයි.

ඔහු වරක් දීර්ඝායුෂ ලැබීමට යතුර වශයෙන් ප්‍රකාශ කළ ඖෂධයක් ඔහුගේ ජීව විද්‍යාත්මක වයසට යාම වේගවත් කර ඇති බව සොයා ගැනීමෙන් පසු එය භාවිතා කිරීම නතර කර ඇති බවට ද පැහැදිලි කර තිබේ.

වයසට යාම මන්දගාමී කර ආපසු හැරවිය හැකි ආකාරය පිළිබඳව වසර ගණනාවක් අත්හදා බැලීම් කළ ජොන්සන් නම් මේ අමරණීයත්වයට ලෝභී මිනිසා, මෑතකදී යූ ටියුබ් වීඩියෝවකින් හෙළි කළේ මේ නිසා ප්‍රතිශක්තිකරණ මර්දන ඖෂධයක් වන රැපමයිසින් ගැනීම ඔහු නැවැත්වූ බවයි.

මුලින් අවයව බද්ධ කිරීමේ රෝගීන් සඳහා නිපදවූ මෙම ඖෂධය වයස්ගත වීම වැළැක්වීම් කෙරෙහි ද ජනප්‍රිය වී තිබුණි. අතුරු ආබාධ සහ එහි වයස්ගත වීම වැළැක්වීමේ ප්‍රතිලාභ පිළිබඳව සැක පහළ කරන නව පර්යේෂණ හේතුවෙන් බ්‍රයන් ජොන්සන් එම ඖෂධය ගැනීම නතර කිරීමට තීරණය කළේය.

2009 අධ්‍යයනයකින් පසු, ජොන්සන් වසර පහක් තිස්සේ ඔහුගේ වයස්ගත වීම වැළැක්වීමේ ක්‍රමවේදයට රැපමයිසින් ඇතුළත් කර තිබුණි. එහිදී අධ්‍යයනයෙන් පෙන්නුම් කළේ ඖෂධය මීයන්ගේ ආයු කාලය 14% දක්වා දීර්ඝ කළ බවයි. 2023 දී කරන ලද මානව අත්හදා බැලීමකදී, සහභාගී වූවන්ගෙන් 65% ක් සෞඛ්‍ය සම්පන්න බවක් වාර්තා කළ අතර, එය ඔහුගේ විශ්වාසය ඒ කෙරෙහි තවදුරටත් ශක්තිමත් කළේය.

කෙසේ වෙතත්, එහි අතුරු ආබාධ ලෙස මුඛයේ වණ, තුවාල සුව කිරීමේ ප්‍රමාදයන්, කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම ඉහළ යාම සහ රුධිරයේ සීනිවල ඉහළ යාම ද ඇතුළත් විය. එහිදී හෘද ස්පන්දන වේගය වැඩිවීම ඔහුට බිය උපදවන සුළු විය.

යේල් විශ්ව විද්‍යාලය විසින් මෑතකදී කරන ලද අධ්‍යයනයකින් රැපමයිසින් පිළිබඳ ඔහුගේ සැකයන් තවත් වැඩි වූ බව ඔහු පැවසීය.

මෙම අධ්‍යයනය මඟින් දීර්ඝායුෂ වැඩි දියුණු කරන්නෙකු ලෙස රැපමයිසින් හි කීර්ති නාමයට බලපෑමක් ඇතිවන ලදී. වයසට යාම හා සම්බන්ධ ජීව විද්‍යාත්මක දර්ශක වන එපිජෙනටික් සලකුණු වලට අහිතකර බලපෑම් 16 ක් එම පර්යේෂණය මගින් හඳුනාගෙන තිබේ.