රෂිකා හෙන්නායක මාර්තු 03, කොළඹ (LNW):
ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල (IMF) විසින් ශ්‍රී ලංකාවේ සැලකිය යුතු ආර්ථික ප්‍රකෘතිභාවය පිළිබඳ අගය කර ඇති අතර, එය “කැපී පෙනෙන” බව පකාශ කර ඇත. සිය දීර්ඝ අරමුදල් පහසුකම යටතේ තුන්වන සමාලෝචනයෙන් පසුව, ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල විසින් ඩොලර් මිලියන 334 ක් නිදහස් කිරීමට අනුමැතිය ලබා දුන් අතර, මෙම වැඩසටහන යටතේ ශ්‍රී ලංකාවේ මුළු මුදල් ගෙවීම ඩොලර් බිලියන 1.34 ක් දක්වා ඉහළ ගියේය.
ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදලේ නියෝජ්‍ය කළමණාකාර අධ්‍යක්ෂ Kenji Okamura පවසන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ප්‍රථිසංස්කරණ වලින් සාධනීය ප්‍රථිඵල ලැබෙන බවයි. කෙසේ වෙතත්, දිගුකාලීන ස්ථාවරත්වය සහතික කිරීම සඳහා මෙම වේගය පවත්වා ගැනීම ඉතා වැදගත් බව ඔහු අවධාරණය කළේය. 2023 මාර්තු මාසයේදී අනුමත කරන ලද සිව් අවුරුදු විධිවිධානයන් වන , ලංකාවට සාර්ව ආර්ථික සමතුලිතතාවය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීම, එහි ණය කළමනාකරණය කිරීම, අවදානමට ලක්විය හැකි කණ්ඩායම් ආරක්ෂා කිරීම, සංචිත නැවත ගොඩනැගීම සහ පාලනය සහ වර්ධනය කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා සැලසුම් කර ඇත.
අඩු උද්ධමනය, ආදායම් එකතු කිරීම ඉහළ යාම සහ විදේශ සංචිත ඉහළ යාම ඇතුළු ප්‍රධාන ආර්ථික වැඩිදියුණු කිරීම් ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල විසින් සටහන් කරන ලදී. 2023 තුන්වන කාර්තුවේ නැවත ආර්ථික වර්ධනය 4.3% ක සාමාන්යයක් ලබා ඇති අතර, සැබෑ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය 2024 අවසානය වන විට 2018 සහ 2023 අතර සිදු වූ පාඩුවෙන් 40% ක් අයකර ගනු ඇතැයි ඇස්තමේන්තු කර ඇත. වර්ධනය 2025 දී අඛණ්ඩව පවතිනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.
මෙය ගැන නොසිතා,ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල අනතුරු ඇඟවූයේ ලංකාව ආර්ථික වශයෙන් අවදානමට ලක්ව ඇති බවත්, තිරසාර ප්‍රතිසංස්කරණ අට්‍යාවශ්‍ය බවත්ය. ප්‍රතිපත්තිමය දෝෂ වලට කිසිදු ඉඩක් නොමැති බව අවධාරණය කළ Okamura මහතා, සාර්ව ආර්ථික ස්ථාවරත්වය සහ ණය තිරසාරභාවය පවත්වා ගැනීම සඳහා වන උත්සාහයන් අඛණ්ඩව පවත්වාගෙන යන ලෙස රජයෙන් ඉල්ලා සිටියේය.
ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල අවධාරණය කළේ වැඩසටහන් කාර්ය සාධනය ශක්තිමත් වුවද, බොහෝ ප්‍රමාණාත්මක ඉලක්ක සපුරා ඇති අතර, සමාජ වියදම් අවශ්‍ය මට්ටමට වඩා අඩු මට්ටමක පවතින බවයි. රාජ්‍ය මූල්ය ස්ථාවරත්වය සහ අත්‍යාවශ්‍ය රාජ්‍ය සේවාවන් අඛණ්ඩව පවත්වාගෙන යාම සඳහා ස්ථාවර ආදායම් රැස්කිරීම සහතික කිරීම ඉතා වැදගත් වේ. මෙය සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා, IMF විසින් බදු අනුකූලතාව වැඩි දියුණු කිරීම සහ බදු සහන වළක්වා ගැනීම නිර්දේශ කරන ලදී.
රජයට අයත් ව්‍යවසායන් හා සම්බන්ධ මූල්ය අවදානම් කළමනාකරණය කිරීම සඳහා පිරිවැය-ප්‍රතිසාධන විදුලි මිල නියම කිරීම කාලෝචිත ලෙස ක්‍රියාත්මක කිරීම අවශ්‍ය වේ. රාජ්‍ය මූල්ය රාමුව තුළ කාර්යක්ෂම ප්‍රාග්ධන වියදම් දිගුකාලීන වර්ධනයට තවදුරටත් දායක වනු ඇත.
ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමේ කාර්යන්ද සැලකිය යුතු ප්‍රගතියක් ලබා ඇති අතර, බැඳුම්කර හුවමාරුවක් සාර්ථකව නිම කිරීම ණය තිරසාරභාවය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීමේ ප්‍රධාන පියවරක් සනිටුහන් කරයි. ද්විපාර්ශ්වික සහ ඉතිරි ණය හිමියන් සමඟ ගිවිසුම් කඩිනමින් අවසන් කරන ලෙස ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල ශ්‍රී ලංකා රජයෙන් ඉල්ලා සිටියේය.
මූල්‍යමය වශයෙන් ගත් කල, මූල්‍යකරණය මගහරිමින් සහ මහ බැංකුවේ ස්වාධීනත්වය සුරක්ෂිත කරමින් මිල ස්ථායිතාව පවත්වා ගැනීම පිළිබඳ ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල අවධාරණය කළේය.
අවසාන වශයෙන් ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල අවධාරණය කළේ, දීර්ඝ කාලීන ආර්ථික අභියෝගයන්ට මුහුණ දීම සඳහා ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ අවශ්‍ය බවයි. පාලනය ශක්තිමත් කිරීම, අක්‍රිය ණය වලට මුහුණ දීම, රාජ්‍ය බැංකු අධීක්ෂණය වැඩි දියුණු කිරීම සහ බංකොලොත් වූ අංශ වැඩි දියුණු කිරීම, ණය වර්ධනය පුනර්ජීවනය කිරීම සහ රට යථා තත්ත්වයට පත් කිරීම සඳහා සහාය වීම සඳහා ප්‍රධාන් ප්‍රමුඛතා වේ.
ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික පුනර්ජීවනය නිවැරදි මාවතක ගමන් කරන නමුත් දිගුකාලීන සමෘද්ධිය සහ මූල්ය ස්ථාවරත්වය සහතික කිරීම සඳහා ප්‍රතිසංස්කරන සහ අඛණ්ඩ කැපවීම තීරණාත්මක ලෙස ඉදිරි ගමනට බලපානු ඇති බවද IMF වෙතින් පෙන්වා දෙන ලදී.
