රෂිකා හෙන්නායක සැප්තැම්බර් 11, ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ):
9/11 ප්‍රහාරයේ 24 වන සංවත්සරය සැමරීම සඳහා අද (11) දින එක්සත් ජනපදයේ සිදුවීම් මාලාවක් පැවැත්වේ.
2001 සැප්තැම්බර් 11 වන අඟහරුවාදා, මරාගෙන මැරෙන ප්‍රහාරකයින් එක්සත් ජනපද මගී ජෙට් යානා නිව්යෝර්ක් අහසේ ගොඩනැගිලි දෙකකට කඩා වැදී දහස් ගණනක් මිනිසුන් මරා දැමූහ.
මෙම සිදුවීම ලොව පුරා ගැඹුරු ප්‍රතිවිපාක ඇති කළේය.
කුමන ගොඩනැගිලි ඉලක්ක කර ගත්තාද?
නැගෙනහිර ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයට ඉහළින් පියාසර කරමින් සිටි ගුවන් යානා හතරක් එකවර කුඩා කොල්ලකරුවන් කණ්ඩායම් විසින් අල්ලා ගන්නා ලදී.
ඉන්පසු ඒවා නිව්යෝර්ක් සහ වොෂින්ටනයේ සන්ධිස්ථාන ගොඩනැගිලිවලට කඩා වැටීම සඳහා යෝධ, මඟ පෙන්වන මිසයිල ලෙස භාවිතා කරන ලදී.
පළමු ප්‍රහාරයෙන් මිනිත්තු 17 කට පසු දෙවන ප්‍රහාරයත් සමඟ ගුවන් යානා දෙකක් නිව්යෝර්ක්හි ලෝක වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයේ කුළුණු වලට පහර දුන්නේය.
ගොඩනැගිලි ගිනි තබා, ඉහළ මහලේ සිටි පුද්ගලයින් කොටු කර, නගරය දුමෙන් වැසී ගියේය. පැය දෙකකටත් අඩු කාලයකදී, මහල් 110 කින් යුත් කුළුණු දෙකම දැවැන්ත දූවිලි වලාකුළුවලින් කඩා වැටුණි. තුන්වන ගුවන් යානයක් පෙන්ටගනයේ බටහිර මුහුණත සම්පූර්ණයෙන්ම විනාශ කළේය – එය ජාතියේ අගනුවර වන වොෂින්ටන් ඩීසී අසල පිහිටි එක්සත් ජනපද හමුදාවේ යෝධ මූලස්ථානයයි.
මගීන් ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කිරීමෙන් පසු සිව්වන ගුවන් යානය පෙන්සිල්වේනියාවේ කෙතකට කඩා වැටුණි. පැහැරගත් අය වොෂින්ටනයේ කැපිටල් ගොඩනැගිල්ලට පහර දීමට අදහස් කර ඇති බව සැලකේ.
9/11 ප්‍රහාරයෙන් කී දෙනෙක් මිය ගියාද?
සමස්තයක් වශයෙන්, පුද්ගලයින් 2,977 දෙනෙකු (කොල්ලකරුවන් 19 දෙනා හැර) ජීවිත අහිමි වූ අතර, ඔවුන්ගෙන් වැඩි දෙනෙක් නිව්යෝර්ක්හි අය වේ. ගුවන් යානා හතරේ සිටි මගීන් සහ කාර්ය මණ්ඩලය 246 දෙනාම මිය ගියහ. තවද, ප්‍රහාරය අතරතුර ඇති වූ තුවාල හේතුවෙන් පුද්ගලයින් 2,606 දෙනෙකු මිය ගියහ.
පෙන්ටගනයේ දී, පුද්ගලයින් 125 දෙනෙකු මිය ගියහ.
පළමු ගුවන් යානය ගැටෙන විට, ඇස්තමේන්තුගත පුද්ගලයින් 17,400 ක් කුළුණු දෙකෙහි සිටියහ. උතුරු කුළුණේ සිටි කිසිවෙකු දිවි ගලවා ගත්තේ නැත. නමුත් දකුණු කුළුණේ ඇති මහල් වලින් 18 දෙනෙකුට පැන යාමට හැකි විය.
විවිධ රටවල් 77 ක පුරවැසියන් තුවාල ලැබූවන් අතර විය. නිව්යෝර්ක් නගරයට පළමු ප්‍රතිචාර දැක්වූවන් 441 දෙනෙකු අහිමි විය.
විෂ සහිත සුන්බුන්වල සේවය කළ ගිනි නිවන භටයින් ඇතුළු දහස් ගණනක් පුද්ගලයින් තුවාල ලැබූහ, නැතහොත් පසුව ප්‍රහාරවලට සම්බන්ධ රෝගාබාධ ඇති විය.
9/11 ප්‍රහාරකයින් කවුද?
අල්-කයිඩා නමින් හැඳින්වෙන ඉස්ලාමීය අන්තවාදී ජාලයක් ඇෆ්ගනිස්ථානයේ සිට ප්‍රහාර සැලසුම් කළේය. ඔසාමා බින් ලාඩන්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් අල්-කයිඩා සංවිධානය, මුස්ලිම් ලෝකයේ ගැටුම් සඳහා ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයට සහ එහි සහචරයින්ට දොස් පැවරීය.
මෙම කණ්ඩායමේ කාලිඩ් ෂෙයික් මොහොමඩ් කුමන්ත්‍රණය සැලසුම් කළ බවටත්, ගුවන් නියමුවන් බඳවා ගැනීමට උදව් කළ බවටත් විශ්වාස කෙරෙන අතර, ඔවුන්ගෙන් සමහරක් ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ පුහුණුව ලැබූ බවද වාර්තා වේ.
එම ප්‍රහාරය සැලකෙන්නේ අදටත් අමෙරිකාව මුහුණ දුන් දරුණුතම ත්‍රස්ථ ප්‍රහාරය ලෙස සැලකේ..
