ගී ඇසුර 26
රූපවාහිනී ටෙලි නාට්‍ය කලාවට සාධනීය දායකත්වයක් එක් කළ ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි ඒ ගමන පටන් ගත්තෙ “වෙද හාමිනේ” ටෙලි නාට්‍යයෙන්. ඊළඟ සන්ධිස්ථානය වුණේ “දඩුබස්නාමානය”. ජයන්තගේ වෙද හාමිනේ, වෙස් මුහුණ, දඩුබස්නාමානය සහ අකාල සන්ධ්‍යා කියන හැම නිර්මාණයක්ම ටෙලිවීව් නිෂ්පාදන. ටෙලිවිව් කියන්නෙ සුනිල් රත්නායක.
සුනිල් රත්නායක 1983 දී රූපවාහිනී වැඩ සටහන් නිෂ්පාදන කාර්යයට එළඹුණේ “සුරසි ටෙලි ෆිල්ම්ස්” නමින්. වාර්තා සහ වෙනත් වැඩ සටහන් නිෂ්පාදනය කළත් “සුරසි” ටෙලි නාට්‍ය නිෂ්පාදනය කළේ නැහැ. 1984 දී එම ආයතනය “ටෙලිවීව්” නමින් නම් කෙරුණු අතර 1986 දී ටෙලිවීව් (පුද්) සමාගම බිහිවුණා. ටෙලි නාට්‍ය නිෂ්පාදනයට ඔවුන් එළඹුණේ ටෙලිවීව් හැටියට. විජය ධර්ම ශ්‍රී අධ්‍යක්‍ෂණය කළ “රන් දොරටුව” ඔවුන්ගේ ප්‍රථම ඒකාංගික ටෙලි නාට්‍යය වූ අතර ඔහුගේම අධ්‍යක්‍ෂණයක් වූ “සමන් තැන්න” පළමු ටෙලිවීව් ප්‍රාසංගික ටෙලි නාට්‍යය විදිහට නිෂ්පාදනය කෙරුණා.
ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි ටෙලිවීව් සමඟ එක්ව මුලින් නිර්මාණය කළ “වෙද හාමිනේ” විකාශය කෙරුණේ ජාතික රූපවාහිනියෙන්. ඉහළම ජන ප්‍රසාදයක් ඒ සඳහා හිමි වූ අතර එතෙක් පුවත්පත් කලාවේදියෙකු සහ නාට්‍යවේදියෙකු විදියට ජයන්තගෙ තිබුණු ප්‍රතිරූපය විශිෂ්ට ටෙලි නාට්‍ය අධ්‍යක්‍ෂවරයකු දක්වා විස්තාරණය වුණා. ඊට පස්සෙ 1993 දී ජාතික රූපවාහිනියම අරමුණු කරගෙන තමයි “දඩුබස්නාමානය” සැලසුම් කළේ. ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි – සුනිල් රත්නායක සුසංයෝගයක් විදිහට එය සැලසුම් කෙරුණා. ජනතාවගේ මතකයෙන් බැහැරව ගොස් තිබූ අපේ සාම්ප්‍රදායික සටන් කලාවක් වූ අංගම්පොර සටන් ක්‍රමය පාදක කරගෙන තමයි ජයන්ත එහි පිටපත සැකසුවෙ. බුද්ධදාස විතානආරච්චි, ශ්‍රියන්ත මෙන්ඩිස්, ඩබ්. ජයසිරි, සේනක විජේසිංහ සහ දීපානි සිල්වා වැනි රංගන ශිල්පීන් එහි පුමුඛතම භූමිකාවන් කීපයකට පණ පෙවූ අතර සටන් කලා සම්ප්‍රදාය යටින් හුයක් වගේ දිවෙන ප්‍රේම වෘත්තාන්තයට පණ පෙව්වෙ කමල් අද්දරආරච්චි සහ දමිතා අබේරත්න. කමල් තමයි රනා. දමිතා, පාලිගේ චරිතයටයි පණ පෙව්වෙ.
ජයන්ත සුපුරුදු විදිහටම සිය නිර්මාණයේ සංගීත අධ්‍යක්‍ෂණය භාර දීල තිබුණෙ සංගීතවේදී ප්‍රේමසිරි කේමදාසට. පිටපතේ හැටියට රනා සහ පාලි අතර කාලාන්තරයක් තිස්සේ තිබුණු ආකර්ෂණය ක්‍රමානුකූලව ආදරයක් විදියට මෝරාගෙන එනව. ඒ අප්‍රකාශිත ආදරයේ කූටප්‍රාප්තිය ප්‍රකාශ විය යුතු දවසක මහ රෑ රනා එනවා ඇය මුණ ගැහෙන්න. ඒ එන්නෙ “දැන් අපි මේක නවත්තමු” කියල කියන්නට. ඊට පස්සෙ රනා කැලේ පනිනවා. ඒ අවස්ථාව හොඳම විදියට රූපණය කරන්න නම් එය ගීයකින් ප්‍රකාශ කළ යුතු බවයි ජයන්ත චන්ද්‍රසිරිගේ අදහස වුණේ.
එක දවසක් හැන්දෑවක ජයන්ත හදිසියේ ටෙලිවිව් ආයතනයට දුවගෙන ආවෙ සුනිල් රත්නායක හමුවෙන්න.
“මිස්ටර් රත්නායක මං තකහනියම ආවෙ ආරාධනයක් කරන්න.”
සුනිල් රත්නායක හිතුවෙ පොත් දොරට වැඩීමක හරි මුහුරත් උළෙලක හරි ආරාධනයක් කියල.
“මොකක්ද ජයන්ත?”
“අපේ ස්ක්‍රිප්ට් එකේ රනාගෙයි – පාලිගෙයි ආදරය කූළුගැන්වෙන තැන ඇතිවෙන වියෝවක් ගැන කියන්න වෙන්නෙ සිංදුවකින්ම තමයි. මං දහ අතේ කල්පනා කළා. ඒකට වෙන විදිහක් නෑ. අන්න ඒ සින්දුව රචනා කරන්න ඕන ඔබතුමා”
සුනිල් තුළ ක්‍ෂණයකින් ඇතිවුණෙ විමතියක්.
ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි සහ සුනිල් රත්නායක අතර දීර්ඝ කාලීන මිතුරුකමක් තිබුණත් ඔහු එක්ක ඊට කලින් කළ නිර්මාණවලදී සුනිල්ට ගීත ලියන අවකාශයක් ලැබුණෙ නෑ. ඒත් ඔහුගෙ ටෙලි නාට්‍යයකට ගීයක් ලිවීමේ ආශාවක් සුනිල් ගේ යටිහිතේ නොතිබුණා නෙවෙයි. නිෂ්පාදකවරයා විදියට සුනිල් රත්නායක තරමක ආඩම්බරයකින් හිටිය මිසක් සිංදු ලියන්න අවස්ථාව ඉල්ලගෙන ගියෙත් නෑ.
දැන් උදාවෙලා තියෙන්නෙ තමන් දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ අපේක්‍ෂා කළ අවස්ථාව.
“අමතක කරන්න එපා මියුසික් කරන්නෙ මාස්ටර්. අර රචකයා ලියපු ගීතය 21 වරක්ම ඉරල විසි කළා මතකයිනෙ. සමහර විට වචන වෙනස් කරන්න කියයි. නැත්නම් ප්‍රතික්ෂේප කරයි.”
ජයන්ත මේ වැඩේ ඇති අවදානම අවධාරණය කළා.
“අයියෝ කමක් නෑ. මං ලියන්නම්. ආරාධනාවට ස්තූතියි. සුදුසු නම් ගන්න. නැත්නම් අමතක කරල දාමු.”
සුනිල්, ජයන්තගෙ ආරාධනය පිළිගත්තා. කමක් නෑ කිව්වට ගීත රචනාව ප්‍රතික්ෂේප වුණොත් තමන්ම මුදල් ගෙවල යොදව ගත්තු සංගීතවේදියා ඉදිරිපිට හෑල්ලු වෙන්නයි වෙන්නෙ.
“පොඩි කාලෙ කවියක් දෙකක් ලියපු මම ලොකු සාහිත්‍යකාරයෙක් නෙවෙයි තමයි. ඒත් මේ චැලේන්ජ් එකේදි සෙකන්ඩ් වෙන්න නරකයි.” සුනිල් තමන්ටම කියා ගත්තා.
සුනිල් රත්නායක බදුල්ල මධ්‍ය මහා විදුහලේ සිප්සතර ලබන අවදියේ ඔවුන්ගෙ කණ්ඩායමක් තිබුණ “සැළලිහිණි ගායක කණ්ඩායම” කියල. ජනප්‍රිය ගීතවලට අලුත් වචන දාල කියන එක තමයි එයාලගෙ විනෝදාංශය. එතකොට ඒවායේ අනුකාරක ගීත ලිව්වෙ සුනිල්. පස්සෙ කාලෙ ඔහුට තිබුණ ලොකුම හීනයක් තමයි වික්ටර් රත්නායක සහ ජිප්සීස් සුනිල් ලවා තමන් ලියපු ගීයක් කියවගන්න එක. ඉතින් ඔහු බදුල්ල, බණ්ඩාරවෙල පළාත්වල තිබුණු වික්ටර්ගේ “ස” ප්‍රසංග බලන්න ගියාම වික්ටර් රත්නායක හමුවෙන්න උත්සාහ කළත් ඒක සාර්ථක වුණේ නැහැ. එක ප්‍රසංගයක සංවිධායක සුනිල්ට වික්ටර් රත්නායක හමුවීමට ඉඟියක් දුන්නා.
“කොහොම හරි හමුවෙන්න පුළුවන් ඔතනට වෙලා හිටියොත්. ෂෝ එක ඉවරවෙලා යන්නෙ ඔතනින් තමයි.”
සුනිල් ප්‍රසංගය ඉවර වෙලා පිරිස යනකල් බලන් හිටියත් වික්ටර්ව දැක්කෙ නෑ. පස්සෙ තමයි දැනගත්තෙ වික්ටර් රත්නායක එතැනින් ගිහින් තියෙන්නෙ වෙස් වලාගෙන කියල. ඒ කාලෙ තිබුණු ජනප්‍රියත්වය එක්ක රසිකයන්ගෙ ඇතැම් කරදර වලින් මිදෙන්න ඔහු එහෙම වෙස්වලාගෙන ගිය අවස්ථා තියෙනවා.
කොහොම හරි පස්සෙ කාලෙ වික්ටර් රත්නායක සහ සුනිල් පෙරේරා කියන ගායන ශිල්පීන් දෙන්නම සුනිල්ගේ ගී ගයා තිබුණා. ඔහුගෙ ඒ හීනයත් හැබෑ වුණා. හැබැයි ටෙලි නාට්‍ය නිෂ්පාදකවරයෙක් වුණාට පස්සෙ. “පොද වැස්සක්” ටෙලි නාට්‍යයට ලියපු තේමා ගීතය තමයි සුනිල් රත්නායකගෙ පළමු ගීතය වුණේ.
කිරිල්ලියක් විය තටු නැත ලැබිලා
ඉගිලී යන්නට අහස පුරා
ලොව හිනැහෙද්දී දෑස පියා
දෙපයින් ඈ යයි දෙරණ පුරා
රෝහණ වීරසිංහ සංගීතවත් කළ ඒ ගීය ගැයුවෙ මාලනී බුලත්සිංහල. ඊට පස්සෙ ඉරට හඬන මල්, පහන් වැට වගේ ටෙලි නාට්‍ය රැසකට ඔහු තේමා ගීත රචනා කළා.
දඩුබස්නාමානය ගීතය ඒ සියල්ලටම වඩා අභියෝගත්මකයි. වැඩේට අදාළව “හෝම් වර්ක්” කරල ගීතය ලියන්නයි ඔහු සැලසුම් කළේ. ඊට පස්සෙ සුනිල් තමන්ගෙ පොත් රාක්කයෙ තිබුණ හංස සංදේශය, ගිරා සංදේශය, යසෝදරාවත, ජනකවි සංග්‍රහ මේ ඔක්කොම අරගෙන දවස් දෙකක් නිවාඩු දාලා ගියා බදුල්ලෙ. ටෙලි නාට්‍ය පිටපතට වස්තු විෂය වෙලා තියෙන්නෙ 20 වන ශත වර්ෂයෙ මුල් භාගයෙ සිද්ධි මාලාවක්. ජයන්ත අවධාරණය කරල තිබුණෙත් ගැමි නාද මාලාවක් සම්පාදනය කරන්න පුළුවන්, ජනශ්‍රැතික ලක්ෂණ තියෙන ගැමි මනෝභාවයක් නිරුවත් ලෙස ප්‍රකාශ විය යුතු වාං මාලාවක් මේ ගීයට අවශ්‍ය බවයි.
ඉතින් ලොකු අභ්‍යාසයකින් පස්සෙ සුනිල් වචන ගැටගහගෙන ගී පද මාලාවක් පෙළ ගැස්සුව.
ගිනි කඳක් ලෙද
යදැල් බිඳී මතුවුණ ගිනි කඳක් ලෙද
හද වාවාද
සැණෙන් නැගුණු දුක් කඳ හද වාවාද
නිරන්තරේ උන්නෙම් හෙවණැල්ල ලෙද
නුවනින් කඳුළු බාගෙන ඉන්නේ කෙලෙස
සංගීත පටිගත කිරීම සඳහා යොදාගත් දිනට පෙර දිනයෙ ජයන්තට ගීතය දුන්නෙ දුරකතනයෙන්. ඔහු පස්වනක් ප්‍රීතියට පත් වුණා. අධ්‍යක්‍ෂවරයා තෘප්තිමත්.
“ඒත්, කේමදාස මාස්ටර්ගෙ ප්‍රතිචාරය මොකක් වෙයිද?”
දෙන්නටම එහෙම චකිතයක් නොතිබුණා නෙවෙයි. ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි මාස්ටර් මුණ ගැහිල ගීතය ඔහු අතට පත් කළා.
“කව්ද ලිව්වෙ?”
“ඉස්සෙල්ල කියවන්නකො මාස්ටර්.”
මාස්ටර් ගී පද මාලාව මුල ඉඳන් අගට කියෙව්ව.
“ෂා මරුනෙ ! කව්ද ලිව්වෙ අහවලාද?”
මාස්ටර් ප්‍රකට ගීත රචකයෙකුගෙ නමක් කිව්ව.
“නෑ.”
“එහෙනම් මේක අහවලා ලියන්න ඇති.”
තවත් රචකයෙකුගෙ නමක් මතු කළා.
“නෑ !”
“එහෙනම් කව්ද? ඔයාද ලිව්වෙ?”
”නෑ මාස්ටර්, මං නෙමෙයි. ඕක ලිව්වෙ සුනිල් රත්නායක.”
කේමදාස මාස්ටර් ඔළුවට අතගහ ගත්ත.
“ජයන්ත, මේක මරු. මූ නම් යකෙක්.”
රචකයා තුළ ජීවත්වූ ගැමියා තමයි මේ ගීත රචනාවෙදි අවදි වෙලා තිබුණෙ. ඊට සංගීතවේදී කේමදාස නිර්මාණය කළේ හිත රිදවන, පපුව පාරන ඒ ඔස්සේ අප යම් ප්‍රඥාවකට කැඳවාගෙන යන සංගීත ප්‍රකාශනයක්.
ආලවන්තකම මෝරපු රන් කඳට
සිතුවේ සසර කෙළවර තෙක් රැක ගන්න
තරුවක් කඩා වැටුණා අප වෙන්වන්ට
කුමක් කරන්ටද පූරුවෙ කළ පවට
ගීතයෙ හඬ පටිගත කිරීම යොදාගත් දවසෙ ගායන ශිල්පී මාලනී බුලත්සිංහලට එන්න විදියක් නෑ. ඇය වෙන කටයුත්තක. මාස්ටර් කෝකටත් කේමදාස පදනමේ සිසුවියන් කිහිප දෙනෙකු ලවා මේ ගීතය ගයන්න පුහුණු කළේ එදිනම පටිගත කිරීම අවසන් කරන්න. නමුත් ඔහු අපේක්‍ෂා කළ හැඟීම් ගායනය මතු වුණේ නැහැ. අන්තිමට මාලනී බුලත්සිංහල සහ අමරසිරි පීරිස් දෙදෙනාටම පහසු දිනයක් පටිගත කිරීම සඳහා නුගේගොඩ නෙකෝ ශබ්දාගාරයේදී යොදා ගත්තා. ශබ්ද පරිපාලනය කළේ මර්වින් බේන්ස්. වැළපුම් ගායන අනුසාරයෙන් එන හැඟීම් ප්‍රකාශනයක් තමයි මාලනීගෙන් සහ අමරසිරිගෙන් මාස්ටර් මතුකර ගත්තෙ.
දඬුබස්නාමානය ටෙලි නාට්‍යය එක දිගට බලපු ප්‍රේක්‍ෂකයන්ගෙ දෑස්වලට කඳුළු නංවන්න මේ ගීතය සමත් වුණා. සුනිල් රත්නායක වඩාත් ප්‍රචලිත වුණේ ටෙලි නාට්‍ය නිෂ්පාදකවරයෙකු සහ අධ්‍යක්‍ෂවරයෙකු විදියට. ඒ වුණත් ඔහු රසික අවධානයට ලක් වන ගීත 18ක් 20ක් විතර ලියා තිබුණා. ඒ අතර “ගිනි කඳක් ලෙද” වැජඹෙන්නෙ වෙනම වටිනාකමකින්.
© නිලාර් එන්. කාසිම්
පෙර ලිපි:
