ජාත්යානුරාගය, දේශවාත්සල්යය ආදී හැඟීම් ආවේගයන් යම් ජාතියක, ප්රජාවක ප්රායෝගික පැවැත්මට ඉවහල් වන බව නොරහසකි. ක්ලේශ භරිත සත්ව කොට්ඨාශයක් වන මිනිසාට ලෞකික මේ සියල්ල අතහැර දමා ජීවත් විය නොහැකි බව ද බුදු දහම පිළිගනී. නමුදු සියල්ල අතහැරීමෙන් මිනිසාගේ පරම විමුක්තිය අත් වන බව පැවසෙන බුදුදහමේ මූලික හරය හා ඉහත සඳහන් ජාත්යානුරාගය, දේශවාත්සල්යය අතර කිසිදු සබැඳියාවක් නැත.