🎯අයන් රෑන්ඩ් කවුද?
අයන් රෑන්ඩ් (1905-1982) රුසියාවේ උපත ලද ඇමරිකානු ලේඛිකාවක සහ දාර්ශනිකයෙකි. ඇය පුද්ගලවාදය මත පදනම් වූ Objectivism දර්ශනය බිහි කළාය. රෑන්ඩ් 1926 දී සෝවියට් දේශයෙන් ඇමරිකාවට සංක්‍රමණය වූ අතර, “ද ෆවුන්ටන්හෙඩ්” (1943) සහ “ඇට්ලස් ශ්‍රග්ඩ්” (1957) වැනි ප්‍රභල නවකතා රැසක් රචනා කළාය. මේ නවකතාවලින් ඇගේ පුද්ගලවාදී දර්ශනය ප්‍රවර්ධනය කෙරිණි.
🎯රෑන්ඩ්ගේ “Objectivism” මූලික වටිනාකම් කිහිපයක් මත පදනම් වේ:
📕තාර්කිකත්වයට ප්‍රමුඛත්වය – රෑන්ඩ් විශ්වාස කළේ බුද්ධිය මිනිස් හැකියාවන්ගෙන් උසස්ම එක බවයි. ඇය තර්කනය, සාක්ෂි සහ විද්‍යාත්මක ක්‍රමය අගය කළාය.
📕විස්තීරණ ස්වයං-අභිලාෂය – පුද්ගලයන් තම සතුට සහ සාර්ථකත්වය ප්‍රධාන අරමුණ ලෙස සැලකිය යුතු බව ඇය තර්ක කළාය. ඇගේ සංකල්පය වූයේ “සදාචාරාත්මක ස්වාර්ථය” – එනම් අන්‍යන් හිංසා නොකර තමන්ගේ දිගුකාලීන අභිවෘද්ධිය හඹා යාමයි.
📕පුද්ගල අයිතිවාසිකම් – සිය ජීවිතවල පාලනය තබා ගැනීමට සහ ආණ්ඩු හෝ වෙනත් අයගේ බලහත්කාරයෙන් තොරව කටයුතු කිරීමට පුද්ගලයන්ට අයිතියක් ඇති බව රෑන්ඩ් විශ්වාස කළාය.
📕නිදහස් වෙළඳපොළ ධනවාදය – නියාමනයෙන් තොර, නිදහස් වෙළඳපොළ ධනවාදය පුද්ගල නිදහස සහ සාර්ථකත්වය සඳහා හොඳම ක්‍රමය ලෙස ඇය දැඩි ලෙස විශ්වාස කළාය.
📕පුද්ගලවාදය – සමාජවාදය සහ සාමූහිකවාදය ප්‍රතික්ෂේප කරමින්, පුද්ගලයා සමාජයේ, රජයේ, හෝ සාමූහික යහපතට කැප විය යුතු බව ප්‍රතික්ෂේප කළාය.
🎯අයන් රෑන්ඩ්ගේ දෘෂ්ටිකෝණයෙන් කාන්තා දිනය සමරමු
අයන් රෑන්ඩ්ගේ නිර්මාණවල හමුවන කාන්තා චරිත – රෝර්ක්ගේ දෝමිනික්, ඩැග්නි ටැගර්ට්, කීරා අර්ගුනෝවා – මේ සියල්ලෝම සාම්ප්‍රදායික ලෝකය අභියෝගයට ලක් කරන්නෝ වෙති. ඔවුන් තම අනන්‍යතාවය, බුද්ධිය සහ ආදරය යන කරුණු තුළින් නව මානයක් නිර්මාණය කරති.
රෑන්ඩ්ගේ දර්ශනය අනුව, ආදරය යනු අනුකම්පාවෙන් තොර වූ ගනුදෙනුවකි. පුද්ගලයකු තවත් පුද්ගලයකු සමඟ සම්බන්ධ වන්නේ ඔහු හෝ ඇය තුළ දකින උසස් ගුණාංග හේතුවෙනි. එය බුද්ධිමය සහ වටිනාකම් මත පදනම් වූ සම්බන්ධතාවයකි – කාන්තාවන් සහ පිරිමින් අතර සම්පූර්ණ සමානත්වය මත පදනම් වූවකි.
“අවසාන විශ්ලේෂණයේදී ආදරය යනු බුද්ධිමය ප්‍රශංසාවේ උපරිම ප්‍රකාශනයයි.” රෑන්ඩ් ලියන්නේ එලෙසය.
ඇයට අනුව ආදරය රැඳී ඇත්තේ පෙනුම සහ සැරසිලි මත නොව, එකිනෙකාගේ බුද්ධිය අගය දැකීමේ හැකියාව මතයි.
ඇගේ නිර්මාණවල, ශක්තිමත් කාන්තාවන් යනු හුදෙක් පිරිමි චරිත වල පිළිබිඹුවන් නොවේ. ඔවුන් සිය මාර්ගයේ ගමන් කරන, සිය වටිනාකම් සඳහා නැගී සිටින, සිය සිහින හඹා යන තැනැත්තියෝ වෙති. ඔවුන් දුර්වල නොවන අතර, තමා මෙන්ම ශක්තිමත් පිරිමින් සමඟ සම්බන්ධතා පවත්වයි. ඔවුන්ගේ සම්බන්ධතා වලින් නිරූපණය වන්නේ කාන්තාව සහ පිරිමියා සමාන බලවේගයන් දෙකක් ලෙසය.
කාන්තා දිනය සැමරීමේදී, පිරිමියෙකු හෝ කාන්තාවක වීම පිළිබඳ සීමාකාරී අදහස් එක්සත් කරන්නේ නැතිව, අපි සියල්ලන්ටම තිබිය යුතු නිදහස සහ පෞරුෂය පිළිබඳව සිතමු. අයන් රෑන්ඩ් මෙසේ පවසයි:
“පුද්ගලයාගේ මූලික සටන වන්නේ නිදහස් වීමේ අයිතිය සඳහා වන අරගලයයි.”
🎯කාන්තා දිනය අර්ථවත් කරගන්නේ කෙසේද?
ඒ, එකිනෙකාගේ මානසික ශක්තීන්, දක්ෂතා, සහ දෙපාර්ශවයම සමාන වූ තීක්ෂණ බුද්ධිය හඳුනාගැනීමෙනි. සැබෑ සමානාත්මතාවය යනු පිරිමියෙකු හෝ කාන්තාවක වීම නොව, බුද්ධිමය අන්තර්ගතය හා චරිතයේ සාරය පිළිබඳවයි.
මිනිසුන් එකිනෙකාට සම්බන්ධ වන්නේ බුද්ධිය, වටිනාකම් සහ කරුණාව මත පදනම් වූ අනන්‍යතාවය තුළිනි. රෑන්ඩ්ගේ ලෝකයේ, ආදරය යනු අවසානයේ සමාන වූවන් දෙදෙනෙකු අතර සම්බන්ධතාවයකි.
🎯2025 මාර්තු 08 කාන්තා දිනය සමරමු
2025 මාර්තු 08 වන කාන්තා දිනය සමරන විට, අයන් රෑන්ඩ්ගේ දර්ශනය අපට මතක් කරන්නේ සැබෑ සමානාත්මතාවය කෙබඳු විය යුතුද යන්නයි. එය ස්ත්‍රී පුරුෂ භේදයෙන් ඔබ්බට ගොස්, පුද්ගලයාගේ සාරය, බුද්ධිය, ධෛර්යය සහ දක්ෂතා මත පදනම් වූවකි.
කාන්තාවන්ට අවශ්‍ය “විශේෂ සැලකිලි” නොව, සිය හැකියාවන් සහ සිහින හඹා යාමට නිදහස අවශ්‍ය බව රෑන්ඩ් අප හට සිහිපත් කරයි. එය සැබෑ පුද්ගලවාදියකුගේ වැදගත් පණිවිඩයකි, කාන්තාවන් “සාමූහික” කණ්ඩායමක් ලෙස නොව, එක් එක් තනි පුද්ගලයන් ලෙස සලකන ලෙස ඉල්ලා සිටින්නකි.
නීතීඥ නාමිණි පණ්ඩිත
