ශ්‍රී ලාංකේය සිනමාවට, ටෙලි නාට්‍ය කලාවට මහඟු සේවයක් කරන ලද නිර්මාණකරුවන් අතර ආචාර්ය ඩී.බී. නිහාල්සිංහට ලැබෙනුයේ ප්‍රමුඛ වැදගත්කමකි. මැයි මස 27 වන දිනට ඔහුගේ ජන්මදින සැමරුම යෙදී තිබිණ. මේ කෙටි කියවීම ඔහු පිළිබඳවයි.
ආචාර්ය නිහාල්සිංහ යනු ශ්‍රී ලංකාවේ සිනමාවේ විප්ලවීය සළකුණකි.
ඔහු විසින් සිය ප්‍රථම අධ්‍යක්ෂණය වශයෙන් , ශ්‍රී ලාංකේය සිනමාවේ ප්‍රථම සිනමා කෝප් චිත්‍රපටය නිර්මාණය කරණු ලැබීය. එය දකුණු ආසියාවේ දෙවන සිනමාකෝප් චිත්‍රපටය වශයෙන්ද පසුකාලීනව හඳුනා ගැනේ. ඔහු විසින් විප්ලවවාදී සිනමාරූපී බවක්‌ ඉදිරිපත් කරමින් සිංහල සිනමාවට හස්‌ත ගත කැමරා කරණය’ (HAND HELD CAMERA OPERATING) වෘත්තිය මට්‌ටමින් නිර්මාණාත්මකව හඳුන්වා දෙනු ලබන්නේ වැලිකතර සිනමා නිර්මාණයෙනි.
එතුමන් මෙරට සිනමාවට පමණක් නොව මැලේසියානු සිනමා කර්මාන්තයක් හඳුන්වාදීම වෙනුන් වසර 10ක පමණ කටයුතු කරණු ලැබීය.
එතුමන්ගේ සිනමා ආගමනය ඇරඹෙන්නේ ආදි ආනන්දයෙකුව සිටින අවධියේ දී ය. වයස අවුරුදු 15 දී පමණ සිනමාස් අධිපති කේ. ගුණරත්නම් මහතා හමුවීම ඔහුගේ ජීවිතයේ අහඹුවක් බව එතුමන් ම ප්‍රකාශ කර ඇත. . කැමරාකරණය පිළිබඳ පැවැති ඇල්ම හා කුතුහලය නිසාම 16mm වර්ගයේ කැමරාවක් ඉල්ලාගත් ඔහු සිය පළමු කෙටි චිත්‍රපටය ”තරුණවිය” නමින් නිර්මාණය කරණු ලැබීය. එය ”ඇලන්සන් මෙන්ඩිස්ගේ” කතාවක් වන අතර ෆ්‍රෙඩී සිල්වාගේ පළමු චිත්‍රපටයද විය.
1959 පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයට ඇතුළු වන ඩී.බී. නිහාල්සිංහ සිය දෙවන කෙටි චිත්‍රපටය ”නියැදිරටා” නමින් නිර්මාණය කිරීමට සමත් විය.
නිහාල් සිංහ
පුළුල් තිරය
රජ දැක්ම
වැලි කතර… යටතේ ප්‍රචාරය වූ රජ දැක්ම හෙවත් වැලිකතර සිංහල සිනමා වංශ කතාවේ පළමු පුළුල් තිර නිර්මාණය සහ 237 වැනි සිනමා පටයයි. එතෙක් මෙතෙක් හෙළ සිනමාවේ බිහිවූ අග්‍රගන්‍ය රංගන ශිල්පීන් දෙපළ වූ ගාමිණී ෆොන්සේකා සහ ජෝ අබේවික්‍රම කරට කර අති විශිෂ්ට රංගනයන්හි නියැළුණු එකම චිත්‍රපටය ද මෙම චිත්‍රපටයයි. චරිත තුනක් මත දිව යන සිනමා නිර්මාණයෙ තිර පිටපත ආචාර්ය තිස්ස අබේසේකරයන්ගේය.තිරපිටපතේ ප්‍රබල බව මෙන්ම දෙබස්වල තිබූ ප්‍රකාශන ශක්තියෙන් ද ප්‍රේක්ෂකයා වඩ වඩාත් චිත්‍රපටය කෙරෙහි ඇද බැඳ තබා ගැනීමට ඔහු සමත් විය. හෘද සාක්ෂිය සමඟ පවතින මානසික ගැටුම චිත්‍රපටය පුරාම දක්නට ලැබේ. හෙළ සිනමාවේ එතෙක් මෙතෙක් නිර්මාණය පුළුල් තිර සිනමාපටය මෙය විචාරක ඇගයීමට නිරන්තරව පාත්‍ර වේ. වැලිකතර චිත්‍රපටයේ සුවිශේෂත්වය වූයේ කැමරාවය. නිහාල්සිංහ තම කැමරාකරණයෙන් ‘වැලිකතර’ චිත්‍රපටය විශ්මිත කළේය. එවන් කැමරා කෝණ ඉන් පසුවත් සිංහල සිනමාව තුළ තිබුණාදැයි දැක සහිතය.’වැලි කතර’ ලාංකේය සිනමාවේ ප්‍රබලතම සලකුණකි. එමෙන්ම එය එතෙක් මෙතෙක් බිහිවූ විශිෂ්ටතම චිත්‍රපටයක් ලෙසද සැලකෙනු ඇත.
ඔහු විසින් නිර්මාණය කරණ ලද ලංකාවේ ප්‍රථම නාට්‍ය ”දිමුතු මුතු” ශ්‍රී ලංකීය නාට්‍ය වංශයේ වෙනම සන්දිස්ථානයක් විය. ”දිමුතු මුතු” හි ආගමනය සිනමාවට, වේදිකාවට, ගුවන්විදුලියට, ආකර්ෂනයව සිටි ප්‍රේක්ෂකයන්ට වඩාත් ආකර්ශනීය නවමු අත්දැකීමක් විය. දිමුතු මුතු ටෙලි නාට්‍ය ශ්‍රී ලංකාවේ පමණක් නොව දකුණු ආසියාවේද ප්‍රථම වර්ණ ටෙලි නාට්‍ය වේ. ගුණාත්මක බවින්ද, කලාත්මක අතින්ද ඉහළ ආකර්ෂණයක් දිනා ගැනීමට ”දිමුතු මුතු” ටෙලි නාට්‍ය සමත් විය. මෙම නාට්‍යට පාදක වූයේ අසූ ගනන්වල අග භාගයේ විදේශගත වු දිමුතු මුතු හි ජයාලා පළිඟු මැණිකේ හා සූරසේනලාගේ කතාවයි. වැඩිවන ජනගහනයට සාපේක්ෂව ගම්බද කෘෂි ආර්ථිකය සවිමත් නොවීම හේතුවෙන් විදෙස් ශ්‍රමයට යන පුද්ගලයන්ගේ ජීවිත වල දෙදරායාම් මානුෂික සබඳතා වල වෙනස් වීම් මෙම නාට්‍ය වෙනුවෙන් වස්තු විෂය විය. එය වඩ වඩාත් ජනයා අතර ප්‍රචලිත විය.
අමරසිරි කලංසූරිය, හන්තානේ කතාවෙන් සිනමාවට එක්වී, අහස්ගව්ව, අපේක්ෂා, පරිත්‍යාග, බඹරු ඇවිත් ඇතුළු සිනමා කතා රාශියකින් තරුණ හදවත් ආකර්ෂණය කරගෙන සිටියේය. වයස අවුරුදු 18 දී මනමේ නාට්‍යයට එක් වෙමින් රංගනය ඇරඹූ දේවිකා මිහිරානි දිමුතු මුතු නාට්‍යයට එක්වූයේ 21 වැනි වියේදීය. ඩග්ලස් සිරිවර්ධනයන්ගේ සුබ සැන්දෑවක් නාට්‍යයේද ප්‍රධාන චරිතය රඟපෑ ඇය, කේ.ඒ.ඩබ්ලිව්. පෙරේරාගේ හිඟන කොල්ලා චිත්‍රපටයෙන් මුල්වරට සිනමා රංගනයට එක්වූවාය. ”දිමුතු මුතු” නාට්‍යයේ ඈ රඟපෑ නන්දාගේ චරිතයට හොඳම නිළිය සම්මානය දිනා ගැනීමේලා සමත් විය. දිමුතු මුතු නිර්මාණය වූයේ සිනමාව හැරුණු විට අපගේ සළරෑ මූලාශ්‍රය රෑපවාහිනිය පමණක්ම වූ කාලයකය. එබැවැන් එයට හිමි ගෞරවයට එයට ලැබිය යුතුය.
රාජ්‍ය චිත්‍රපට සංස්ථාව පිහිටුවීමේ ගෞරවය ලැබෙන්නේද ආචාර්ය නිහාල්සිංහයන්ටය. 1972 රජයේ චිත්‍රපට අංශයේ ප්‍රධානියා බවට ඔහු පත් විය. එහි ප්‍රථම සාමාන්‍යාධිකාරිවරයා මෙන්ම ප්‍රථම විධායක නිලධාරියද ආචාර්ය නිහාල්සිංහයන් විය. චිත්‍රපටයක තිර නාටකය එහි ආත්මය බව හෙතෙම විස්වාස කරණු ලැබීය. එහි ඇතිවැදගත්කම පිළිබඳව ඔහුට පැවැති ප්‍රාමාණික දැනුම හේතුවෙන් 1974 වසරේදී චිත්‍රපට තිරනාටක පාඨමාලාවක් ඔහුගේ මූලිකත්වයෙන් ආරම්භ කරණු ලැබීය. එමෙන් ම චිත්‍රපට සංස්ථාව යටතේ චිත්‍රපට අධීක්ෂණය පිළිබඳ පාඨමාලාවක්ද ආරම්භ කිරීමේ ලා ඔහු සමත් විය. චිත්‍රපට කර්මාන්තය නලා සිටුවීම වෙනුවෙන් විශාල මෙහෙවරක් එමගින් සිදු වූ අතර චිත්‍රපට සංස්ථාව ලාභ ලබන ආයතනයක් බවට පත් කිරීමේ ගෞරවයද එතුමන්ට හිමි වේ.
”රිදී නිම්නය”, ”මල්දෙණියේ සිමියොං”, ”සත් සමුදුර”, ”බිනරමලී”, ”පරා වළලු”, ”මුහුදු ළිහිණී”, ”කෙළි මඬළ” ආදී චිත්‍රපට ගණනාවක් එතුමන් විසින් අධ්‍යක්ෂණය කකරනු ලැබීය.
ආචාර්ය නිහාල්සිංහයන් විසින් අධ්‍යක්ෂණය කළ ”මල්දෙණියේ සිමියොං” චිත්‍රපටය තුළ සමාජ විෂමතාවට ගොදුරු වූ මවක හා දියණියක ලෙස ද්විත්ව චරිත නිරූපණයක යෙදෙමින් කරන ලද විශිෂ්ට රංගනය හේතුවෙන් ලොව හොඳම නිළිය වශයෙන් අනෝජා වීරසිංහ දිල්ලි සිනමා උළලේදී රිදී රණමයුර සම්මානයට පාත්‍ර විය.
නිහාල්සිංහ මහතා විසින් ප්‍රථම රූපවාහිනි ආයතනය වශයෙන් ‘ටෙලි සිනෙ’ ආයතනය ආරම්භ කළ අතර එහි සභාපති වශයෙන්ද කටයුතු කරනු ලැබීය.
නිහාල් සිංහ මහතා ජාතික හා අන්තර්ජාතික වශයෙන් සම්මානට පාත්‍ර චිත්‍රපට හා ටෙලි නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂකවරයෙකි. ඔහු අධ්‍යක්ෂණය කළ ‘වැලිකතර’ 50 දශකයේ හොඳම සිංහල චිත්‍රපට දහයට තෝරා ගැනිණි. නිහාල්සිංහ මහතා චිත්‍රපට කැමරාකරණය සහ අධ්‍යක්ෂණය වෙනුවෙන් ‘සරසවි’ ජනාධිපති සහ ඕසීඅයිසී විචාරක සම්මාන හිමිකර ගැනීමට සමත් විය’.
ඔහු 2016 වසරේ අප්‍රේල් මස 21 වන දා මෙලොවින් සමුගන්නා තෙක් චිත්‍රපට අධ්‍යක්ෂකවරයෙකු හා කැමරාකරුවෙකු වශයෙන් ශ්‍රී ලංකේය සිනමාවට කරන ලද අනගි සේවාව මෙතෙකැයි කීම උගහටය.
සශිකලා මධුෂාණී-
